29.08.2022, 01:05

Bergama'nın bağımsız kültür sanat alanı açılıyor!

"Odeon Pergamon ile özgür, bağımsız, dayanışmacı yeni bir üretim ve paylaşım alanı..."

Roma, Bizans ve Osmanlı‘dan bugüne kadim uygarlıkların beşiği Bergama‘da 25 gönüllü kültür sanat emekçisi kolektif çabayla yeni bir kültür-sanat alanı oluşturdu.

Kültürel etkinlikler ve festivallerin art arda yasaklandığı tuhaf ve zor zamanlardan geçiyoruz. Yaşanan siyasi gerilim, derinleşen ekonomik krizle birlikte ülkede bırakın konser vermek veya tiyatro yapmak; nefes almak dahi zorlaşmışken Ege‘nin kadim medeniyetlerinin beşiği Bergama‘da bir grup gönüllünün kolektif çabasıyla yeni bir kültür-sanat üretim ve paylaşım alanı oluşturuldu.

Kâr amacı gütmeyen açık sahneli bir mekân olarak 1 Eylül‘de açılacak Odeon Pergamon Kültür Sanat Alanı, kültür sanat üreticisi, yöneticisi ve destekçisi yirmi beş kişinin bir araya gelerek oluşturduğu bağımsız bir girişim olan Odeon Pergamon Kolektifi tarafından kurgulandı.

Odeon Pergamon Sanat Alanı kapılarını Bergamalı gazeteci ve fotoğrafçı Ergin Gelir’in “Kozak Söylenceleri" adlı fotoğraf sergisiyle açıyor. Fıstık çamları ve doğal güzellikleriyle tanınan Kozak Yaylası’nda binlerce yıldır insan ve yaban hayatı belli bir denge içinde sürerken son zamanlarda bu dengenin insan eliyle bozulmasına, büyük bir doğa talanının başlamasına dikkat çekmek; yok ettiklerimizle, yağmaladıklarımızla ve umursamadıklarımızla yüzleşmek için tasarlanan bu sergi 18 Eylül‘e dek izlenebilecek.

Adını, günümüzden iki bin yıl önce başta müzik dinletileri olmak üzere çeşitli sahne sanatlarının sergilendiği odeon adı verilen yapıdan alan Odeon Pergamon Kültür Sanat Alanı, Bergama‘nın eski Yahudi mahallesinin kıyısında; Roma’nın, Bizans’ın, Osmanlı’nın ve Cumhuriyet Türkiyesi’nin katmanlar halinde iç içe geçtiği kentin tam kalbinde yer alıyor. Mekanda film gösterimleri, tiyatro oyunları, dinletiler, performanslar, panel, seminer, söyleşi ve konferanslar, imza günleri ve atölye çalışmaları da düzenlenecek.

’Ülke genelinde yaşanan siyasi ve kültürel daralmanın yarattığı sıkışmışlıktan kurtulmak için bağımsız alanların varlığına ihtiyacımız var’’ diyen Odeon Pergamon Kolektifi gönüllüleri kolektif destek ve gönüllü emeğin yaratıcı ve dönüştürücü gücüne hala inandıklarını söylüyor. Odeon Pergamon Sanat Alanı’nın oluşum hikayesini kolektiften gönüllüler anlatıyor:

"Dayanışmacı, kapsayıcı, katılımcı"

Nasıl bir ihtiyaçtan doğdu bu girişim?

-Odeon Pergamon Kültür Sanat Alanı, 2019’da Bergama Çevre Filmleri Festivali’nin düzenlenmesine katkı veren bir grup kültür sanat emekçisi ve izleyicisinin sonraki dönemde kopmayan bağları sayesinde öncelikle bir fikir olarak gelişti. Uzun zaman kendi içimizde sürdürdüğümüz yapısal ve ilkesel tartışmaların sonunda da yirmi beş kişilik bir kolektif olarak, yerelde kültür sanat alanındaki mekan yetersizliği ve ihtiyacını gidermek için kültür sanat üreticileri ve izleyicilerine alan açan, bağımsız bir kültür sanat mekanı hayal ettik . Ülke genelinde yaşanan siyasi ve kültürel daralmanın yarattığı sıkışmışlıktan kurtulmak için de bağımsız alanların varlığına ihtiyacımız var. Odeon Pergamon’un dayanışmacı, kapsayıcı ve katılımcı bir anlayışla yol alarak kente yeni bir soluk katacağına inanıyoruz.

İstanbul, İzmir, Ankara gibi büyük şehirler dışına çıkıldığında kültür-sanat alanı yerelde öncelikli ihtiyaçlar listesinde daha gerilerde bir yerde. Yerelin bu bağlamdaki ihtiyaç veya taleplerine dair izlenimleriniz neler ?

-Bergama insanının hayatında nitelikli üretimlerin her zaman yeri var. Geçtiğimiz yıllar içerisinde bunun birçok örneğini gördük. Bergama Çevre Filmleri Festivali, Bergama Tiyatro Festivali, bazı sergiler, konserler büyük ilgi gördü. Popüler kültürün dayattığı vasat, hiçbirimiz için teslim olunacak bir nokta değil. Zihinsel kuşatılmışlıktan rahatsız olan geniş bir kesim olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Farklı sesleri, farklı sözleri işitmek istiyor insanlar; hatta nefes almak için buna ihtiyaçları var.

"Bu bir cesaret gösterisi değil; hayata tutunmak için doğal ihtiyacımız"

Özellikle giderek ağırlaşan bir ekonomik krizin içindeyken, üstelik kültür ve sanat hayatına yönelik baskıların, yasaklamaların arttığı bu dönemde böyle bir projeyi yaşama geçirme cesaretini nereden buldunuz?

-Bu girişimin aslında bir cesaret gösterisi olmadığını söylemek lazım. En doğal ihtiyaçlarımızdan biri bu. Varlığımızı anlamlandırmak, kendimizi ifade etmek, yan yana durmanın verdiği enerjiyi kullanarak hayata tutunmak…

Bunların önünde engeller varsa, baskılarla karşılaşıyorsak tam da bu noktada hareket etme zorunluluğu doğuyor. Kenara çekilmek değişimin bir parçası olamaz. Sorunun üstüne gitmek sorunu ortadan kaldırmanın tek yolu. Sessizliği ya da tek sesliği aşmak, dönüştürmek için sözümüzle yolda olmamız gerekiyor. Biz ülkenin tüm olumsuz koşullarına ve ekonomik çıkmazlarına rağmen kolektif destek ve gönüllü emekle bunu yapabileceğimize inandık çünkü kültür sanatın dönüştürücü ve sağaltıcı gücünün farkındayız.

"Yerel yönetimler kültür ve sanat alanını kontrol etmemeli"

Bergama'da mevcut kültür ve sanat ortamına dair gözlemleriniz neler? Odeon Pergamon bu ortama ne gibi katkılar sunmayı hedefliyor?

-Süreç içerisinde şunu gözlemlediğimizi söyleyebiliriz: Bergama insanının kültür ve sanat alanındaki ihtiyaçlarını karşılayabilecek çeşitlilikte olanaklar maalesef yok. Yerel belediyeler de bu çeşitliliği sağlayabilecek vizyon ve organizasyona ne yazık ki sahip değiller. Üstelik belediyelerin bu alandaki eksiklikleri gidermek gibi bir görevleri de olmamalı. Yerel yönetimler daha çok bu alandaki altyapı ihtiyaçlarını karşılayıp içerik üreticisi olmaktan çıkmalılar.

Kültür sanat üretimleri ile izleyicinin buluşmasını mümkün kılacak sağlıklı buluşma ortamlarını oluşturmak, bu buluşmaların zeminini hazırlamak dışında bir işlev üstlenmemeliler. Özgür, bağımsız, çok sesli üretimler ve bunların paylaşımı kamu kurumlarının kontrolcü tavırlarıyla bir arada var olamıyor.

Bu nedenle bağımsız oluşumların ve üretimlerinin özgürce paylaşılabileceği alanların varlığı hayati önem taşıyor.

Odeon Pergamon’un yatay olarak örgütlenmiş bir kolektifin zihnen özgür, çok yönlüü ve dayanışmacı yaklaşımıyla mekânı açık mekân olarak tarif etmesi sayesinde Bergamalılara geniş bir ufukta buluşma olanağı sunacağına inanıyoruz.

"İki bin yıllık kültürel mirasla yan yana"

Odeon Pergamon için seçilen mekanın bir hikayesi var mı? Seçilen mahalleyi, mekanı biraz anlatır mısınız?

-Odeon Pergamon, Bergama’nın antik döneminde önemli bir işleve sahip iki odeon’dan birinin hemen arkasında yer alıyor ve zaten adını da ondan alıyor. Günümüzden iki bin yıl önce başta müzik dinletileri olmak üzere çeşitli sahne sanatlarının sergilendiği 'odeon' adı verilen bir yapının kalıntılarıyla neredeyse sırt sırtayız. Bu güçlü tarihi bağları da hep hatırda tutarak, insan var oluşunun en önemli parçalarından biri olan sanatsal üretim ve tüketimin devamlılığına atıfta bulunuyoruz.

Eski Yahudi mahallesinin kıyısındaki Odeon Pergamon, Roma’nın, Bizans’ın, Osmanlı’nın ve Cumhuriyet Türkiyesi’nin katmanlar halinde iç içe geçtiği, hepsinin ve daha fazlasının kültürel mirasını taşıyan kentin neredeyse tam kalbinde yer alıyor. Bu nedenle mekânın konumu da bize büyük heyecan veriyor. Zamanlar arası, geçmişe takılıp kalmamış ancak bağlarını da koparmamış, geleceği kuracağına inandığımız özgür iradenin bir parçası olarak kurgulanan Odeon Pergamon’a son derece uygun bir mekânda faaliyette bulunacağımızı rahatlıkla söyleyebiliriz.

"İlk sergi Kozak’taki doğa talanına dair"

Yakın ve orta dönemde etkinlik takviminde neler planlandı?

-Odeon Pergamon, 1 Eylül’de, Kozaklı gazeteci ve fotoğrafçı Ergin Gelir’in Kozak Söylenceleri adlı fotoğraf sergisi ile kapılarını açacak. Bu serginin devam ettiği günler içerisinde Kozak Yaylası’nda yaşanan doğa talanına, ekolojik tahribata ilişkin panellerimiz, çocuklarla ve gençlerle yapacağımız ekoloji odaklı psiko-drama çalışmalarımız olacak.

Ekim ayının ortasında ise Günseli Baki ve Yücel Tunca’nın Fabrika isimli sergisi açılacak. Bergama Tekstil Fabrikası’nın kent hafızasındaki yerini araştıran, endüstriyel miras, emeğin miras hakkı gibi temalardan da beslenen bu sergi döneminde de yine Tekstil Fabrikası özelinden yola çıkarak ufku genişletecek çeşitli paneller, sunumlar, yaşayan kütüphane söyleşileri ve kültür gezileri yapılacak. Odeon Pergamon’daki bu etkinlikler Odeon Pergamon’un sosyal medya hesaplarından duyurulacak ve web sitesinde yer alacak.

"Bağımsızlığımızı zedeleyecek kurumsal işbirlikleri yapmıyoruz"

Kolektif bir anlayışla, kar amacı gütmeyen bir yapıda faaliyetlerinizi sürdürmeyi planlıyorsunuz. Bu yapıya katkı sunan kişi ve kurumlar kimler oldu? Bu girişime maddi destek sunmak, ya da gönüllü katkı vermek mümkün mü ve nasıl?

-Odeon Pergamon bir kolektif mekân. Başta da söylediğimiz gibi 25 bileşeni var. Fakat yola çıktığımız andan itibaren bu sayıdan çok daha fazla destekçimiz ve takipçimiz oluştu. Sadece Bergama'dan değil, farklı şehir ve ülkelerde yaşamını sürdüren birçok destekçimiz var. Destekçilerimiz sadece bireysel olarak yanımızda duruyor. Kurumsal desteklere sıcak bakmıyor, bağımsızlığımızı zedeleyecek kurumsal işbirlikleri yapmıyoruz.

Bu noktada istisna olarak görülebilecek tek bir kurum var. Kolektifimizin bileşenlerinin önemli bir kısmı, Bergama’da kurulmuş olan Ne Yerde Ne Gökte Derneği’nin üyeleri durumunda. Öte yandan Ne Yerde Ne Gökte Derneği’ni bir çatı kurum olarak görmüyoruz. Buna iç içe olmak, diyebiliriz belki de. Odeon Pergamon’a destek olmak isteyenleri derneğe yönlendiriyoruz. Gönüllü katkılar içinse Odeon Pergamon Kolektifi’nin bileşenleriyle bağlantı kurmak yeterli.

https://www.odeonpergamon.com/

Yorumlar (1)
Mükerrem Can 2 yıl önce
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13

Gelişmelerden Haberdar Olun

@