21.05.2022, 20:19

27 Mayıs deyince...

27 Mayıs’la 12 Mart ve 12 Eylül faşist darbelerini aynı kefeye koymak, ideolojik bir körlük değilse düpedüz cahilliktir. 27 Mayıs Hürriyet ve Anayasa Bayramı’nı 12 Eylül darbecilerinin kaldırması bile durumu açıklamaya yetiyor aslında.

27 Mayıs’ı salt biçimsel yönüyle değil, asıl olarak ülkemize kazandırdığı kurumlar ve değerler yönünden ele almak gerekir. Kaldı ki 27 Mayıs hareketi, biçimsel açıdan da klasik askeri darbelerden farklı olarak Genelkurmay hiyerarşisi ve de emir- komuta zinciri içinde değil, alt rütbeli subaylar tarafından, yani aşağıdan yukarıya doğru, deyim yerindeyse “kelle koltukta” yapılmıştır. Bu yönüyle daha çok Portekiz’deki “Karanfil Devrimi” ne benzemektedir.

Ama Portekiz’de ülkeyi Salazar diktatörlüğünden kurtararak demokrasiye kavuşturan bu harekete kimse aşağılayıcı anlamda “darbe”’ demiyor. Çünkü siyasal bir hareketin niteliğini, o hareketin biçimi değil içeriği belirler. Toplumsal devrimler de son çözümlemede “zor”a dayanır ve güç kullanılarak gerçekleştirilir. Marx’ın, “Zor, devrimin ebesidir” sözünü anımsayın.

27 Mayıs’ı küçümseyen bugünkü liberallerin ana-babaları, zamanında 27 Mayıs’a selam durmuşlardır. Hayatta olanların durumu da farklı değildir. Sözde “darbe karşıtları”nın geçmişte yazdıkları, gazete koleksiyonlarında duruyor. 27 Mayıs’ın bir de sanata ve yazına yansımaları var. Başta Attilâ İlhan olmak üzere, Fazıl Hüsnü Dağlarca’dan Cemal Süreya’ya dek, ülkemizde 27 Mayıs’ı yücelten şiirler yazmamış ozan yok gibidir.

27 Mayıs’ın sonuçları, bu devinimi gerçekleştirenlerin dünya görüşünün çok ötesine taşmıştır. Toplumsal savaşımın diyalektiği ve dinamikleri, 27 Mayıs’çıların ufkunu ‘’ fersah fersah ‘’ aşmıştır.

1960 sonrası Türkiye’de sosyalist düşüncenin yeniden yeşerip kök salması rastlantı değildir. Kişisel olarak ben de kendimi o siyasal iklimin bir ürünü olarak görmekteyim.

27 Mayıs’ın “sosyalizme açık” anayasası olmasaydı, 13 Şubat 1961 tarihinde Türkiye İşçi Partisi kurulamaz ve 1965 seçimlerinde Meclis’e 15 sosyalist milletvekili giremezdi.

Türkiye tarihinin gördüğü en demokratik anayasa, çift Meclis, tüm çalışanlara (yalnız işçilere değil!) sendika kurma ve grevli toplusözleşme hakkı ve daha pek çok demokratik kazanım, 27 Mayıs hareketinin sonucudur.

Ne yazık ki ardından gelen faşist darbeler, bu kazanımlarımızın çoğunu geri almıştır.

Liberal rüzgârlar dindikten sonra, 27 Mayıs Hareketi’nin ülkemiz toplumsal tarihindeki yeri daha nesnel biçimde değerlendirilecek ve ilerici / devrimci / sol / sosyalist düşünceye katkısı saygıyla anılacaktır.

Yorumlar (0)
12
parçalı az bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 33 86
2. Fenerbahçe 33 78
3. Beşiktaş 33 58
4. Samsunspor 33 57
5. Başakşehir 33 51
6. Eyüpspor 34 50
7. Göztepe 33 47
8. Trabzonspor 33 46
9. Kasımpaşa 33 46
10. Konyaspor 34 46
11. Kayserispor 33 44
12. Antalyaspor 33 43
13. Gaziantep FK 33 42
14. Rizespor 33 40
15. Alanyaspor 33 38
16. Sivasspor 34 35
17. Bodrum FK 33 35
18. Hatayspor 33 20
19. A.Demirspor 33 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 38 72
2. Gençlerbirliği 38 68
3. Karagümrük 38 66
4. İstanbulspor 38 64
5. Bandırmaspor 38 64
6. Erzurumspor 38 64
7. Boluspor 38 61
8. Iğdır FK 38 58
9. Amed Sportif 38 57
10. Ahlatçı Çorum FK 38 54
11. Ümraniye 38 53
12. Esenler Erokspor 38 52
13. Sakaryaspor 38 51
14. Keçiörengücü 38 51
15. Manisa FK 38 48
16. Pendikspor 38 48
17. Ankaragücü 38 48
18. Şanlıurfaspor 38 40
19. Adanaspor 38 30
20. Yeni Malatyaspor 38 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 36 83
2. Arsenal 36 68
3. Newcastle 36 66
4. M.City 36 65
5. Chelsea 36 63
6. Aston Villa 36 63
7. N. Forest 36 62
8. Brentford 36 55
9. Brighton 36 55
10. Bournemouth 36 53
11. Fulham 36 51
12. C.Palace 36 49
13. Everton 36 42
14. Wolves 36 41
15. West Ham United 36 40
16. M. United 36 39
17. Tottenham 36 38
18. Ipswich Town 36 22
19. Leicester City 36 22
20. Southampton 36 12
Takımlar O P
1. Barcelona 35 82
2. Real Madrid 35 75
3. Atletico Madrid 35 70
4. Athletic Bilbao 35 64
5. Villarreal 35 61
6. Real Betis 35 58
7. Celta Vigo 35 49
8. Rayo Vallecano 35 47
9. Mallorca 35 47
10. Osasuna 35 45
11. Valencia 35 45
12. Real Sociedad 35 43
13. Getafe 35 39
14. Espanyol 35 39
15. Girona 36 39
16. Sevilla 35 38
17. Alaves 35 35
18. Leganes 35 34
19. Las Palmas 35 32
20. Real Valladolid 36 17

Gelişmelerden Haberdar Olun

@