09.08.2020, 13:01

Türkiye’de Özel Kütüphanelerin (Kütüphaneciliğin) Sorunları

Cumhuriyet kazanımlarının bir tanesi de açılan çok sayıdaki kütüphanelerdir. “Dil Devrimi” sonrasında okuma-yazma oranlarının hızla artması sonucunda kitaba duyulan ilgi de bu sürekliliğin devamıdır.  

2002 sonrasında tek başına iktidar olan AKP ve son yıllardaki koalisyon ortağı MHP ile ülkemizdeki kültür sanat faaliyetleri büyük bir sekteye uğramıştır. Öncelikle bazı verileri paylaşalım:

Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent Yılmaz, Uluslararası Kütüphane Dernekleri Federasyonu'nun (IFLA) yayımladığı “Dünya Kütüphane Haritası” verileri ve Türkiye'deki kütüphanelerin durumu hakkında bilgi verdi. 29.09.2017

“Türkiye'de 2016 sonu itibarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı bin 137 halk kütüphanesi hizmet verirken, Türkiye ile yakın nüfuslara sahip Fransa'da 16 bin 100, İtalya'da 6 bin 42 ve Almanya'da ise 5 bin 21 halk kütüphanesi olduğunu ifade eden Yılmaz, Türkiye'den çok daha az nüfuslu Polonya'da 8 bin 50, Romanya'da 2 bin 406 ve Çekya'da 6 bin 245 halk kütüphanesi bulunduğunu aktardı.

AB baz alındığında nüfusa göre Türkiye'de 12 bin 693 halk kütüphanesi olması gerekirken, bugün bu sayının bin 137 olduğunu söyleyen Yılmaz, "AB'de ortalama 6 bin 300 kişiye, Türkiye'de yaklaşık 70 bin kişiye bir halk kütüphanesi düşüyor. Arada 10 kat fark vardır.

Böyle giderse kütüphaneler gelecekte yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır."

Ülkemizde kitabın ulaşmakta zorluk çektiği ve genel olarak orta sınıf olarak adlandırılan bölgelerde 2002 yılından bu yana kütüphaneler açan Recai Şeyhoğlu, takdir edileceği yerde çeşitli zorluklarla karşılaşmaktadır. Bugüne kadar yurtiçinde 47 ve Belçika/ Charleroi’da 1 tane olmak üzere toplam 48  kütüphane açan Recai Şeyhoğlu,bu ay içinde de Bergama Merkezde 49. kütüphanelerini açacak.

On binlerce kitabın büyük-küçük herkese yönelik içeriklerde olması, okuyan ve düşünen bir kuşak yetiştirmek adına çabalayan Recai Şeyhoğlu’nun açtığı kütüphanelerin bulunduğu bazı yerleşim merkezlerinde kütüphanelerin bir kısmının bilgi verilmeden yeri değiştirildi, bir kısmında da kütüphaneler başka başka amaçlar için kullanılmaya başlandı. Emekler ve yapılan harcamalar hiçe sayılarak…

Bazıları da yapılan seçimler sonucunda değişen yeni muhtarlar tarafından istenmez oldu.

Son olarak Çiğli’de yaşanan ise sözcüğün tam anlamıyla skandaldı.

İşte gazetelerde yer alan o haber:

“Çiğli Belediyesi, Şeyhoğlu Ailesi'nin Bergama /Tepeköy'de kurduğu 4500 kitaplı kütüphaneyi Çiğli Uğur Mumcu Kültür Merkezi'ne taşıdı. 10 Ağustos 2019’dan bu yana da açılması için 11 ay bekletti. En sonunda bir yetkili, 8 Temmuz’da Recai Şeyhoğlu'nu telefonla arayarak şu şok edici açıklamada bulundu: “Hocam kütüphaneyi kurmuyoruz. Eşyalarınızı, bıraktığımız Uğur Mumcu Kültür Merkezi’nden alabilirsiniz.”

Üzüntü veren, belediyenin Avrupa Ödüllü sosyal demokrat bir başkanın elinde olduğudur. Kütüphane ve Aydınlanma Evi kurulacak olan binanın ruhsatsız çıkması/ elektriğinin bağlı olmadığıdır. Bundan da sorumlu kişilerin haberdar olmadığıdır.

Zaman bu kadar değersiz midir?

11 aydır kitapların koliler içinde bulunması/ yurttaşlarla buluşmaması hiç mi rahatsız etmemektedir ilgilileri?

Bu konuda ne yazık ki Recai Şeyhoğlu tek değildir. 1 Ağustos 2005 yılında yaklaşık 4000 kitabımı Sarıgöl Belediyesi’ne bağışlamıştım. Dönemin belediye başkanı Ömer Karcı büyük bir ilgiyle hemen kütüphane kurulacağını söylemişti. Çok kısa sürede merkezdeki bir binada hem de ciddi bir masraf edilerek kurulan kütüphaneye öğrenciler, çocuklar, bölge sakinleri adeta bir bayram havasında gelip gitmeye başlamıştı. İmza tutanağı defterinden öğrendiğim kadarıyla, Sarıgöl’de kütüphaneye gelmeyen kalmamıştı. Ancak 31 Mart 2019 seçimlerinde göreve gelen MHP’li başkan Necati Selçuk’un ilgisizliği nedeniyle bu güzel kütüphanenin kitapları kafe’lere dağıtılmış, bir kısmı kaybolmuş, büyük çoğunluğu da bakımsızlıktan yıpranmıştı. Ömer Karcı’nın bin bir emek vererek kurduğu kütüphane sadece ideolojik nedenlerle yok edilmişti...

Kütüphanecilik konusunda şahsıma ve birçok kişiye örnek olan Recai Şeyhoğlu’na yapılan muamele üzüntü vericidir. Batı medeniyetinin temelinde okumak ve öğrenmek vardır. Bu coğrafyanın insanları Solon Kanunlarından, Yunan felsefesinden, Roma Hukuku’ndan beslenir. İktidar ise okuyan ve düşünen insanları çeşitli yaftalarla yıpratmaya çalışmaktadır. Sadece birkaç yıl öncesini taradığımızda, bazı üniversite hocaları (!) okuyan ve eğitimli insanlardan korktuğunu, kimileri de kız ve erkek öğrencilerin yan yana ders yapmalarını günah saydıklarını söylemişlerdir.

Çağımızda ileri teknoloji, bilim ve sanatın öncülüğü ile özellikle Batılı toplumlar büyük bir gelişme göstermektedir. Her şeyin temelinde genel kültür ve eğitim vardır. Böyle bir gerçeğin ışığında, sadece ideolojik nedenlerle kütüphaneleri kapatmak ne anlama gelecektir?

Recai Şeyhoğlu’nun tıpkı Köy Enstitülerini andıran bu çalışkanlığı sayesinde çok sayıda genç insan üniversite kazanmıştır. Şeyhoğlu, yaklaşık 20 yıldır kütüphaneler açıyor. Bugün Kültür Bakanlığı kendisine biraz destek verse, inanın ki ülkemizde kütüphane açılmayan hiçbir köşe kalmayacaktır. Hakkını yemeyelim Atila Koç’un Bakan olduğu dönemde Şeyhoğlu Ailesi, yaptıkları kütüphanecilik nedeniyle ödüllendirilmemiş de değildir.

Hem Türk edebiyatını dünyaya tanıtmak hem de kendi ülkemizde herkesi kitaplarla buluşturmak önemli değil midir?      

İdeolojik ya da başka başka nedenlerle kütüphaneleri kapatanları, sormadan/ danışmadan yerlerini değiştirenleri kınamak gerekmektedir. Ülkemizin aydınları, akademisyenleri, Atatürkçüleri, yazarları, sanatçıları, şairleri bu konuda birlik olmalıdır.

Yorumlar (0)
12
parçalı az bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 29 74
2. Fenerbahçe 29 71
3. Samsunspor 30 51
4. Eyüpspor 30 50
5. Beşiktaş 29 48
6. Başakşehir 29 45
7. Gaziantep FK 29 42
8. Antalyaspor 30 40
9. Trabzonspor 29 39
10. Göztepe 29 39
11. Kasımpaşa 30 39
12. Konyaspor 30 37
13. Kayserispor 29 36
14. Bodrum FK 30 34
15. Rizespor 29 34
16. Sivasspor 30 31
17. Alanyaspor 29 31
18. Hatayspor 29 19
19. A.Demirspor 29 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 34 69
2. Karagümrük 34 60
3. Erzurumspor 34 58
4. Gençlerbirliği 34 58
5. Bandırmaspor 34 56
6. İstanbulspor 34 52
7. Keçiörengücü 34 51
8. Ahlatçı Çorum FK 34 51
9. Amed Sportif 34 51
10. Boluspor 34 49
11. Iğdır FK 34 49
12. Esenler Erokspor 34 49
13. Ümraniye 34 47
14. Pendikspor 34 45
15. Sakaryaspor 34 45
16. Ankaragücü 34 39
17. Manisa FK 34 38
18. Şanlıurfaspor 34 37
19. Adanaspor 34 27
20. Yeni Malatyaspor 34 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 32 76
2. Arsenal 32 63
3. Newcastle 32 59
4. Nottingham Forest 32 57
5. M.City 32 55
6. Chelsea 32 54
7. Aston Villa 32 54
8. Bournemouth 32 48
9. Fulham 32 48
10. Brighton 32 48
11. Brentford 32 43
12. Crystal Palace 32 43
13. Everton 32 38
14. M. United 32 38
15. Tottenham 32 37
16. Wolves 32 35
17. West Ham United 32 35
18. Ipswich Town 32 21
19. Leicester City 32 18
20. Southampton 32 10
Takımlar O P
1. Barcelona 31 70
2. Real Madrid 31 66
3. Atletico Madrid 31 63
4. Athletic Bilbao 31 57
5. Villarreal 30 51
6. Real Betis 31 48
7. Celta Vigo 31 43
8. Mallorca 31 43
9. Real Sociedad 31 41
10. Rayo Vallecano 31 40
11. Getafe 31 39
12. Osasuna 31 38
13. Valencia 31 37
14. Sevilla 31 36
15. Espanyol 30 35
16. Girona 31 34
17. Deportivo Alaves 31 30
18. Las Palmas 31 29
19. Leganes 31 28
20. Real Valladolid 31 16

Gelişmelerden Haberdar Olun

@