09.08.2020, 13:01

Türkiye’de Özel Kütüphanelerin (Kütüphaneciliğin) Sorunları

Cumhuriyet kazanımlarının bir tanesi de açılan çok sayıdaki kütüphanelerdir. “Dil Devrimi” sonrasında okuma-yazma oranlarının hızla artması sonucunda kitaba duyulan ilgi de bu sürekliliğin devamıdır.  

2002 sonrasında tek başına iktidar olan AKP ve son yıllardaki koalisyon ortağı MHP ile ülkemizdeki kültür sanat faaliyetleri büyük bir sekteye uğramıştır. Öncelikle bazı verileri paylaşalım:

Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent Yılmaz, Uluslararası Kütüphane Dernekleri Federasyonu'nun (IFLA) yayımladığı “Dünya Kütüphane Haritası” verileri ve Türkiye'deki kütüphanelerin durumu hakkında bilgi verdi. 29.09.2017

“Türkiye'de 2016 sonu itibarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı bin 137 halk kütüphanesi hizmet verirken, Türkiye ile yakın nüfuslara sahip Fransa'da 16 bin 100, İtalya'da 6 bin 42 ve Almanya'da ise 5 bin 21 halk kütüphanesi olduğunu ifade eden Yılmaz, Türkiye'den çok daha az nüfuslu Polonya'da 8 bin 50, Romanya'da 2 bin 406 ve Çekya'da 6 bin 245 halk kütüphanesi bulunduğunu aktardı.

AB baz alındığında nüfusa göre Türkiye'de 12 bin 693 halk kütüphanesi olması gerekirken, bugün bu sayının bin 137 olduğunu söyleyen Yılmaz, "AB'de ortalama 6 bin 300 kişiye, Türkiye'de yaklaşık 70 bin kişiye bir halk kütüphanesi düşüyor. Arada 10 kat fark vardır.

Böyle giderse kütüphaneler gelecekte yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır."

Ülkemizde kitabın ulaşmakta zorluk çektiği ve genel olarak orta sınıf olarak adlandırılan bölgelerde 2002 yılından bu yana kütüphaneler açan Recai Şeyhoğlu, takdir edileceği yerde çeşitli zorluklarla karşılaşmaktadır. Bugüne kadar yurtiçinde 47 ve Belçika/ Charleroi’da 1 tane olmak üzere toplam 48  kütüphane açan Recai Şeyhoğlu,bu ay içinde de Bergama Merkezde 49. kütüphanelerini açacak.

On binlerce kitabın büyük-küçük herkese yönelik içeriklerde olması, okuyan ve düşünen bir kuşak yetiştirmek adına çabalayan Recai Şeyhoğlu’nun açtığı kütüphanelerin bulunduğu bazı yerleşim merkezlerinde kütüphanelerin bir kısmının bilgi verilmeden yeri değiştirildi, bir kısmında da kütüphaneler başka başka amaçlar için kullanılmaya başlandı. Emekler ve yapılan harcamalar hiçe sayılarak…

Bazıları da yapılan seçimler sonucunda değişen yeni muhtarlar tarafından istenmez oldu.

Son olarak Çiğli’de yaşanan ise sözcüğün tam anlamıyla skandaldı.

İşte gazetelerde yer alan o haber:

“Çiğli Belediyesi, Şeyhoğlu Ailesi'nin Bergama /Tepeköy'de kurduğu 4500 kitaplı kütüphaneyi Çiğli Uğur Mumcu Kültür Merkezi'ne taşıdı. 10 Ağustos 2019’dan bu yana da açılması için 11 ay bekletti. En sonunda bir yetkili, 8 Temmuz’da Recai Şeyhoğlu'nu telefonla arayarak şu şok edici açıklamada bulundu: “Hocam kütüphaneyi kurmuyoruz. Eşyalarınızı, bıraktığımız Uğur Mumcu Kültür Merkezi’nden alabilirsiniz.”

Üzüntü veren, belediyenin Avrupa Ödüllü sosyal demokrat bir başkanın elinde olduğudur. Kütüphane ve Aydınlanma Evi kurulacak olan binanın ruhsatsız çıkması/ elektriğinin bağlı olmadığıdır. Bundan da sorumlu kişilerin haberdar olmadığıdır.

Zaman bu kadar değersiz midir?

11 aydır kitapların koliler içinde bulunması/ yurttaşlarla buluşmaması hiç mi rahatsız etmemektedir ilgilileri?

Bu konuda ne yazık ki Recai Şeyhoğlu tek değildir. 1 Ağustos 2005 yılında yaklaşık 4000 kitabımı Sarıgöl Belediyesi’ne bağışlamıştım. Dönemin belediye başkanı Ömer Karcı büyük bir ilgiyle hemen kütüphane kurulacağını söylemişti. Çok kısa sürede merkezdeki bir binada hem de ciddi bir masraf edilerek kurulan kütüphaneye öğrenciler, çocuklar, bölge sakinleri adeta bir bayram havasında gelip gitmeye başlamıştı. İmza tutanağı defterinden öğrendiğim kadarıyla, Sarıgöl’de kütüphaneye gelmeyen kalmamıştı. Ancak 31 Mart 2019 seçimlerinde göreve gelen MHP’li başkan Necati Selçuk’un ilgisizliği nedeniyle bu güzel kütüphanenin kitapları kafe’lere dağıtılmış, bir kısmı kaybolmuş, büyük çoğunluğu da bakımsızlıktan yıpranmıştı. Ömer Karcı’nın bin bir emek vererek kurduğu kütüphane sadece ideolojik nedenlerle yok edilmişti...

Kütüphanecilik konusunda şahsıma ve birçok kişiye örnek olan Recai Şeyhoğlu’na yapılan muamele üzüntü vericidir. Batı medeniyetinin temelinde okumak ve öğrenmek vardır. Bu coğrafyanın insanları Solon Kanunlarından, Yunan felsefesinden, Roma Hukuku’ndan beslenir. İktidar ise okuyan ve düşünen insanları çeşitli yaftalarla yıpratmaya çalışmaktadır. Sadece birkaç yıl öncesini taradığımızda, bazı üniversite hocaları (!) okuyan ve eğitimli insanlardan korktuğunu, kimileri de kız ve erkek öğrencilerin yan yana ders yapmalarını günah saydıklarını söylemişlerdir.

Çağımızda ileri teknoloji, bilim ve sanatın öncülüğü ile özellikle Batılı toplumlar büyük bir gelişme göstermektedir. Her şeyin temelinde genel kültür ve eğitim vardır. Böyle bir gerçeğin ışığında, sadece ideolojik nedenlerle kütüphaneleri kapatmak ne anlama gelecektir?

Recai Şeyhoğlu’nun tıpkı Köy Enstitülerini andıran bu çalışkanlığı sayesinde çok sayıda genç insan üniversite kazanmıştır. Şeyhoğlu, yaklaşık 20 yıldır kütüphaneler açıyor. Bugün Kültür Bakanlığı kendisine biraz destek verse, inanın ki ülkemizde kütüphane açılmayan hiçbir köşe kalmayacaktır. Hakkını yemeyelim Atila Koç’un Bakan olduğu dönemde Şeyhoğlu Ailesi, yaptıkları kütüphanecilik nedeniyle ödüllendirilmemiş de değildir.

Hem Türk edebiyatını dünyaya tanıtmak hem de kendi ülkemizde herkesi kitaplarla buluşturmak önemli değil midir?      

İdeolojik ya da başka başka nedenlerle kütüphaneleri kapatanları, sormadan/ danışmadan yerlerini değiştirenleri kınamak gerekmektedir. Ülkemizin aydınları, akademisyenleri, Atatürkçüleri, yazarları, sanatçıları, şairleri bu konuda birlik olmalıdır.

Yorumlar (0)
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13

Gelişmelerden Haberdar Olun

@