12.04.2022, 11:41

Çandarlı’da Baharı Karşılarken

Yazları Dikili kasabasında ikamet etmeme rağmen, Çandarlı mahallemiz benim daha çok hoşuma gidiyor. Pitane antik kent üzerine kurulan Çandarlı, o tarihi atmosferini bugünde sürdürmektedir.

Yarımada etrafında dolaşırsanız, o eski granit ve andezit taşlarla inşa edilmiş yılların izini size yansıtan yapılar görürsünüz. Belki başkaları için bunlar virane yapılar ise de benim için tarihin günümüze yansıması gibidir. Eskiden tek başına bir ilçemiz iken şimdi Dikili’nin Mahallesi olmuştur. Asıl Çandarlı bir yarım ada üzerine kurulmuş ve her iki tarafında uzunca kumsalı ve berrak denizi bulunmaktadır.

Kış aylarından doğu tarafındaki kahvehanelerde denize karşı çay içmek, yaz aylarında ise batı kıyısındaki lokantalarda balık yemek hoş oluyor. Zaman zaman burada olmaktan zevk alırım, size de tavsiye ederim.

Yine Cuma günleri kurulan meyve pazarını hiç boş geçmem. Hem çay bahçelerinde nefes alır, pazaryerinden de sebzelerimi edinirim. Pazar yeri girişinde doğal giysileri içinde Yaylayurt köylüleri ürettikleri her türlü ürünü satmaktadırlar. Çok çalışkan insanlar, yaz kış sebze meyve üretirler.

En taze kuzu ıspanak mı, taze kısa saplı pırasa mı?, turp, maydanoz, nane mi? Yaz meyve ve sebzelerinden domates, biber, fasulye, kiraz, elma, dağ armudu mu arıyorsunuz? Buyurun Çandarlı pazarına diyorum. Zeytinyağımı ve zeytinimi bu sene de gene seçerek buradaki tanıdıklarımdan satın aldım.

Balıkçı esnafı dürüst, kibar ve iyi niyetlidir. Onlardan güvenerek taze balık alabilirsiniz.

Tarihi Çandarlı kalesi bölge tarihinin arması gibi yarımada da boy gösteriyor. Bana göre ege bölgesinin en görkemli kalelerinden birisidir. Değeri yönetenlerce verilmiyor. İşlev kazandırıp yaz akşamları en azından açık olmalıdır.

Örnek mi; küçük bir büfede çay kahve içimi sunulur ya da sinema günleri düzenlenir. Sokak aralarında dolaşırken gördüğünüz tarihi yapılar fotoğraflanmayı hak ediyorlar.

Bu hafta gene, Dikili’den Çandarlı pazarına doğru düştüm yollara. Çandarlı, Dikili’ye 15 km uzaklıktadır. Bu uzaklıktaki pazara gidip alışveriş yapmak değer mi derseniz?. Benim için bu yolculuk değer. Hem ziyaret hem alış veriş yapıyorum. Alış veriş sonrası denize karşı çay içimi benim için terapi gibi geliyor. Pazar yeri mahallenin tam orta ve üstü kapalı ve yeterli büyüklüktedir.

Göze Sürülen Mor Menekşeler

Geçen gün Pazar yerine giriş yaptığımda ilk satıcıda birkaç demet mor menekşe gördüm. Aman Allahım, mis gibi kokuyorlardı. Ve sizi kendisine doğru çekip ‘gel beni al’ diyorlar. Bunlar satılık mı Ayşe bacı dedim.’ Evet, abi köyden getirdim dedi, öyleyse alıyorum’ dedim. Islak kâğıt mendile sarıp eve getirdim.

Bu mor menekşelerin bende çok özel anısı vardır. Sizlere o hatıramı anlatmak isterim; Suşehri kasabasında bizim çok büyük bir bahçemiz vardı; ancak dedemler rahmete erince o güzelim bahçe büyüklerimizce satıldı. Bu satışla bütün geçmişim, anılarım da yok oldu. Oysaki o bahçede ne güzel bir çocukluk günlerim geçmişti. 100 yıllık 10larca kayısı, dut, armut, elma ağaçlarımız vardı. Hele bahçemizin sonundaki ceviz ağacının gövdesini iki kişi zor kavrardı. Her akşam kayısı meyveleri toplayışımızı, dut meyvelerinden pestil yapışımızı, sonbaharda elmayı armudu, muşmulayı toplayıp samanlıkta saklayışımızı, yemyeşil bahçede top oynayışımızı nasıl unuturum? O, 7 dönüm büyüklükteki bahçemiz üst kısmındaki ceviz ağacının aylındaki fundalıklar arasında mor menekşelerin ne zaman açtığını bilirdim. Kendileri küçüktü ama etrafa yaydıkları kokuları inanılmaz güzeldi. Yine bir bahar günü o topladığım menekşeleri, götürüp dedeme sundum. O ise sevinerek elimden aldığı menekşeleri önce derin bir nefes çekerek koklamaya başladı ve sonra da her iki gözüne sürmeye başladı. Ona bunu neden yaptığını o zamanlar sormak aklıma gelmemişti. Yıllar yılı geçti, geleneklerle ilgili okuduğum kitaplar, bugün beni şu sonuca götürdü. Bu unutulmuş eski bir şaman Türk geleneğiydi. O çiçekleri gözüne sürmesinin anlamı -tanrım sana şükürler- olsun bir yıl daha baharı görmemi nasip eyledin. Nereden bilirdim ki kokulu mor menekşelerin beni yıl önceki geçmişime götüreceğini? Ve de çok sevdiğim dedemi hatırlatmasını. Rahmetli, kasabada çok sevilen şen şakrak bir adamdı.

Sevdiğim Çiçekler ve Renkleri

Her mevsime ait kokulu çiçekler hep ilgimi çekmiştir. Ege bölgesinde kışın açan Mordoğan’ın mor sümbülleri Karaburun’un nergisleri için geçmiş yıllarda turlar yapmıştık. Para kazanmadık ama tam bir çevre tarih köy turları yapmıştık. İzmirlilere Karaburun köylerini tek tek tanıtmıştık. Zevkli ve unutulmayacak turlardı. Bizimle o gezilere katılanlar bunu sık sık dillendirip nergisli fotoğraflarını yayınlıyorlar. Hele iskele mahallesinde ki nergis yetiştiren Vedat amca ile çektirdiğim fotoğrafı ve oradaki fırıncı Gülşen ablanın pişirdiği portakallı tereyağlı çöreklerini unutamam.

Kuşburnu marmeladı buldukça tattığım reçellerdendir. Bir de pembe mor renkte açan çiçekleri vardır ki görülmeye değer; ama onun esas özelliği çiçeğinin kokusudur. Ülkemizin her yerinde yetişen kuşburnu çiçeklerin kokusu insanı mest ediyor. Kendiliğinden yetişen bu bitkiden biz reçelini yapmazdık ama rahmetli babaannem onun meyvesini yararlı olduğunu söylerdi. Nurlar içinde yatsın ne cabbar kadındı. Hele Mayıs ayında açan leylaklar mor renkleriyle bizleri ayrı dünyalara götürür. Yirmi çeşidi ve rengi olanlardan yine benim tercihim mor olandan yanadır.  Son zamanlarda popüler olan lavanta çiçekleri insanımızı kendisine çekmektedir. Isparta Kuyucak köyü yıllardır lavanta üretimi sürdürmektedir. Öyleki Isparta turları lavantayla zirve yaptı. Mor renkli lavanta tarlalarını görmek için ya güneş doğmada ya da akşamüzeri güneş batarken gitmek gerekiyor. Bir çay kaşığı epsom tuzu (İngiliz tuzu) ve 15 damla lavanta yağını bir leğen içindeki suya koyun Akşam eve yorgun ve bitkin düştüğünüzde bu karışımlı su ile ayaklarınızı dinlendirin derim.

Sizleri bilmem ama ben mor renkli çiçekleri daha çok sevmekteyim. Bana göre mor renkli çiçekler insanlara duygusal ve rahatlatıcı etki yapmaktadır. Zarafetiyle şifa dağıtan çiçeklerdir. Kış bitkisi mor zambakların yağıyla insan cildine verdiği katkıları unutmamak gerekir.

Sonuç olarak; tabiatın bize sunduğu bu kokulu çiçekleri sevelim, koklayalım ve koruyalım derim.

Yorumlar (5)
Sally 2 yıl önce
Öğretmenim yüreğinize sağlık nede güzel anlatmışsınız Çandarlı mı....Bu güzelliklere sahip çıkmamız gerek malesef yok olup gidince dövünmek boşuna......
ACLAN Hekimoğlu 2 yıl önce
Tek kelime ile “ SÜPER “ . Kalemine sağlık…
Efkan Bayraktar 2 yıl önce
2022'nin baharını şimdiden yaşadım Çok güzel anlatmışsınız ağzınıza yüreğinize sağlık büyüklerinize de Allah rahmet eylesin selamlar.
Erol Şaşmaz 2 yıl önce
Bizleri de eskilere götürdünüz. Sağolasınız değerli dostum.
Ergül ŞİMŞEK 7 ay önce
İsmini büyükleri Ergül koymuş birinden yazı ile ölümsüzleştirilerek bu kadar güzel ifadeler üzerine başka ne denebilir ki?
Teşekkürler edilir.
İsimleri zikredilen büyükler rahmetle yâd edilir.
Yeni ve yine bu ve benzeri güzelliklerin paylaşılması ile bereketlenip çoğalması istenir.
Harika..
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13

Gelişmelerden Haberdar Olun

@