17.03.2022, 12:13

Pitaneli Autolykos...

Murat Solmaz

Murat Solmaz

Günümüzün bilim dünyası sınırlarını zorluyor. Her yeni buluş bazen şaşırmamıza, bazen de bir adım daha sonsuzluğa ilerlemeyi sağlıyor.

Bilimin ilerleyişinin en temel tanımı bilgi birikiminin ardışık ve daima yukarı ivme göstermesiyle anlaşılabilir. Günümüzde fiziğin, kimyanın, tıbbın, eczacılığın, astronominin temelleri antik çağa dayanır. Antikçağın bilim insanlarının buluşları üzerlerine binlerce kez konuşulan tezlerle olgunlaşmıştır.

Yaşadığımız coğrafya kültürel zenginliğe geçmişinden gelen izlerle ulaşmıştır. Bunun en başlıca örneği Dikili ve çevresinde antik dönemde yaşamış bilim insanlarının bıraktığı eserlerdir. Academiada eğitim görmüş Hermias, Pergamon'lu Galenos, Atina'dan Assos'a, Atarneus'a uzanan yaşam öyküsüyle Aristotales ve daha niceleri bu topraklarda fikirlerini sundular. Antik Dönemin bir önemli ismi de matematikçi ve astronom Autolykos'tur.

Autolykos, bilimin en eski kitabını yazmış olmasıyla bilinir. Autolykos'u Bakırçay tarihi açısından önemli kılan bir özellikte Pitaneli olmasıdır.

Pitane'de doğmuş Autolykos'un günümüzden 2300 yıl önce yazdığı astronomi kitabında Eudoksos'un mekanik bir Evren'in aksiyomatik geometrik modelinden bahsedilmektedir. Autolykos eserinde, mekanik tasarıma eleştirel bir yorum getirmiştir. Bilimin en eski kitabı olarak bilinen bu eser 3 bölümden oluşmaktadır. 'Hareket eden bir küre üzerine tezler' ve 'Doğuşlar ve Batışlar üzerine tezler' 1. kitabı oluştururken, 3. bölüm 2. kitapta yer almıştır. Bu bölüm 'Doğuşlar ve Batışlar' üzerinedir.

Prof. Dr. Umur Daybelge'nin Arkeoloji ve sanat Yayınları'ndan çıkan 'Bilimin İlk Kitabı, Pitaneli Autolykos' adlı kitap, antik çağın bilimsel belleğine ışık tutarken bir yandan da Bakırçay'ın önemli bir yerleşimi olan Pitane hakında da bizlere bilgi vermektedir.

Bilindiği gibi Çandarlı yarımadası Pitane antik kentine ev sahipliği yapmıştı. Tarihi Pitane şehrinden günümüz Çandarlısına hemen hemen hiç bir üst yapı eseri kalmamıştır.

Pitane'de ilk kazılar Çandarlı Ada Mahallesi'nde 1910-1911 yıllarında başlatılmıştı. Osman Hamdi Bey'in, A. Conze ve W. Dörpfeld'in başkanlık ettiği kazılarda çok sayıda arkaik ve yortan tipi kaplara ratlanılmıştı. 1958 yılında Ekrem Akurgal ve ekibinin yaptığı kazılarda bulunan heykel ise arkeoloji dünyasını heyecanlandırdı. İyon tarzında yapılmış kuros heykeli Pitane ile ilgili daha net bilgileri bizlere sundu. Yapılan kazılarda ortaya çıkan eserlere genel olarak baktığımızda Pitane'nin M.Ö. 625-500 yıllarına tarihlendiğini görmekteyiz. Bulunan eserlerin büyük bölümü Bergama Müzesi'nde sergilenmektedir.

Pitane ile kuzeyinde bulunan Atarneus'un yakınlığı da çağdaş büyük filozof Aristotsles'in düşünce ve eserlerinin astronomi Autolykos tarafından özel bir ilgiyle izlenme ihtimalini güçlendiriyor.

Bilim ve felsefenin sorgulayıcı özelliği günümüze kadar ulaşan birçok yeniliğin anahtarıdır. Yaşadığımız toprakların belleğini incelediğimizde bunu daha net görmekteyiz.

YASAL UYARI:

© Copyrigth ajansbakircay.com tüm hakları saklıdır. ajansbakircay.com sitesinde yer alan bütün tasarım ve düzenlemelerin telif hakları; 5846 numaralı telif hakları yasası ile korunmaktadır. Bunlar ajansbakircay.com'un yazılı izni olmaksızın ticari olarak herhangi bir şekilde kopyalanamaz, dağıtılamaz, değiştirilemez, yayınlanamaz. İzinsiz ve kaynak belirtilmeksizin kopyalama ve kullanımı yapılamaz.

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Şadan Gökovalı
Şadan Gökovalı
Bergama Aydınlığı
01 Ağustos 2019
Avram Ventura
Avram Ventura
Komşuluk
27 Nisan 2022
Yorumlar (0)
12
parçalı az bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Hala bi lira! - Murat Solmaz
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 89
2. Fenerbahçe 34 81
3. Samsunspor 34 60
4. Beşiktaş 34 59
5. Başakşehir 34 54
6. Eyüpspor 35 50
7. Trabzonspor 34 47
8. Göztepe 34 47
9. Kasımpaşa 34 46
10. Konyaspor 34 46
11. Kayserispor 34 44
12. Antalyaspor 34 44
13. Gaziantep FK 34 43
14. Rizespor 34 43
15. Alanyaspor 34 39
16. Bodrum FK 34 36
17. Sivasspor 35 35
18. Hatayspor 34 23
19. A.Demirspor 34 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 38 72
2. Gençlerbirliği 38 68
3. Karagümrük 38 66
4. İstanbulspor 38 64
5. Bandırmaspor 38 64
6. Erzurumspor 38 64
7. Boluspor 38 61
8. Iğdır FK 38 58
9. Amed Sportif 38 57
10. Ahlatçı Çorum FK 38 54
11. Ümraniye 38 53
12. Esenler Erokspor 38 52
13. Sakaryaspor 38 51
14. Keçiörengücü 38 51
15. Manisa FK 38 48
16. Pendikspor 38 48
17. Ankaragücü 38 48
18. Şanlıurfaspor 38 40
19. Adanaspor 38 30
20. Yeni Malatyaspor 38 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 37 83
2. Arsenal 37 71
3. M.City 37 68
4. Newcastle 37 66
5. Chelsea 37 66
6. Aston Villa 37 66
7. N. Forest 37 65
8. Brighton 37 58
9. Brentford 37 55
10. Fulham 37 54
11. Bournemouth 37 53
12. C.Palace 37 52
13. Everton 37 45
14. Wolves 37 41
15. West Ham United 37 40
16. M. United 37 39
17. Tottenham 37 38
18. Leicester City 37 25
19. Ipswich Town 37 22
20. Southampton 37 12
Takımlar O P
1. Barcelona 37 85
2. Real Madrid 37 81
3. Atletico Madrid 37 73
4. Athletic Bilbao 37 70
5. Villarreal 37 67
6. Real Betis 37 59
7. Celta Vigo 37 52
8. Rayo Vallecano 37 51
9. Osasuna 37 51
10. Mallorca 37 47
11. Real Sociedad 37 46
12. Valencia 37 45
13. Getafe 37 42
14. Alaves 37 41
15. Girona 37 41
16. Sevilla 37 41
17. Espanyol 37 39
18. Leganes 37 37
19. Las Palmas 37 32
20. Real Valladolid 37 16

Gelişmelerden Haberdar Olun

@