1 Mayıs ve Avustralya

40 yıl geçmiş aradan…

1985 yılında,Avustralya’nın kuzeyindeki Queensland eyaletinde,faşist eğilimli J.B.Peterson başkanlığındaki Ulusal Parti iktidarı,sendikal hareketi yok etmek için,toplu sözleşme görüşmelerini reddeder.
İşçilerle tek tek görüşme yolunu seçer.
Buna direnen Elektrik İşçileri Sendikası greve gidince de,
kamuda çalışan binden fazla  elektrik işçisini işten atar.

Polisin ağır saldırılarla,kan dökerek bitirmeye çalıştığı direniş aylarca sürer…
Çoğu işçi ağır yaralanır…

Yaklaşık bin km. uzaklıkta Sydney’de, direnen elektrik işçilerine destek vermek istiyorduk istemesine ama…

Nasıl?

Getirdiğim öneriyi arkadaşlar uygun bulununca da, ‘Türkiyeli Göçmenler Derneği’ olarak, direnişteki 50 işçiyi eşleri ve çocuklarıyla birlikte 10 günlüğüne,evlerimizde ağırlamak; doğa gezileri,
kültürel etkinlikler ve dayanışma geceleriyle o zor günlerinde moral vermek için Sydney’e davet ettik.

Avustralya Sendikalar Konseyi 
(ACTU) kanalıyla yaptığımız davet uzun süre yanıtsız kalsa da, sonunda direnişteki işçiler aileleriyle birlikte birkaç otobüsle Sydney’e geldiler.

Her birimiz bir aileyi konuk ettik…
Önceleri çok çekingendiler ve az konuşuyorlardı…

Birkaç gün sonra, direnişe maddi katkı sağlamak amacıyla düzenlediğimiz dayanışma gecesinde,
Türkiye’deki 1 Mayıs 1976 ve 1 Mayıs 1977 belgesellerinden kısa gösterimler sunduk.

Konuk işçilerin başındaki sendika yöneticisi kürsüye gelip, davetimize uzun süre yanıt vermedikleri için  özür dileyerek başladığı konuşmasında gözleri yaşararak şunları söyledi:

“Böyle bir dayanışma etkinliği daha önce Avustralya’da hiç yaşanmadığı için,siz Türklerin bizi ağırlamak için niye davet ettiğinizi anlayamadık.
Aramızda uzun süre tartışıp, sonunda tedirgin de olsak davetinizi kabul etmeye karar verdik.
Ama şimdi Türkiye’deki 1 Mayıs’ları gördükten sonra bizi niçin davet ettiğinizi çok iyi anladık…” dedi.

Bu birliktelik, uzun yıllar sürecek aile dostluklarını da başlattı…

Niçin anlamışlardı?

Çünkü, Avustralya’lı işçiler 1 Mayıs’ın anlamını çok iyi biliyorlardı…
1 Mayıs’ın tohumu ilk kez Avustralya’da atılmış, 1 Mayıs geleneği Avustralya’da doğmuştu…

Elbette asıl onur; 1 Mayıs 1886’da Amerika’da, 8 saatlik iş günü için yaptıkları ve kanlı bir şekilde bastırılan, ve dört işçi önderinin de asılmasıyla sonuçlanan direnişin sahibi Şikago işçilerinin…

Ama bu tarihin 30 yıl öncesi vardı…

1856’da, Avustralya’nın Melbourne kentinde taş ve inşaat işçileri, 8 saatlik iş günü için Melbourne Üniversitesi’nden Parlamento binasına bir yürüyüş düzenlerler…
Bu direnişi o gün için, bir günlüğüne planlasalar da,
işçilerin üretimden gelen güçlerini ve sınıf dayanışmalarını pekiştirmek için her yıl tekrarlamaya karar vererek gelenekselleştirirler…

(Melbourne’de, 1856’daki bu direnişin anısına, 1903 yılında dikilen bir anıt vardır.
Granit uzun bir direğin üzerinde 888 rakamları ve bu rakamların üzerinde de bir dünya…

Niçin 888?
8 saat çalışma…
8 saat eğitim,yaratıcılık ve eğlenme…
8 saat dinlenme ve uyku…)

Avustralya işçi sınıfının bu öncü gücü nereden geliyordu?

İngiltere, Avustralya’yı ele geçirmesinin ardından,
ülkesindeki ağır mahkumların önemli bir kısmını buraya gönderir…
Bunlar arasında, sanayi devriminin başladığı İngiltere’de, bu devrimin yarattığı, ve sömürüye karşı mücadele eden işçiler ve işçi önderleri de vardır…
Bu işçiler, sınıf mücadele geleneğini bu uzak topraklara da taşırlar.
Sendikal hareketinin doğmasının önünü açarlar…

Şimdi dünyanın çok yerinde olduğu gibi,giderek güçten düşse de, 1980 ve 90’larda Avustralya’da çok güçlü bir sendikal örgütlenme vardı ve 1 Mayıs’lar onbinlerle kutlanıyordu…

Yalnız kendi ekonomik ve sosyal hakları için de değil,
dünyanın birçok ülkesindeki anti-demokratik ve faşist uygulamalara karşı da direniyor ve o ülke işçileri ve halklarıyla dayanışma eylemleri de düzenliyorlardı…

Sydney’de, Liman İşçileri Sendikası’nın böylesi ülkelerden gelen malları indirmemelerine ya da bu ülkelere gönderilecek malları yüklememelerine çok tanık oldum…

Ne diyordu Şikago’da asılan işçi liderlerinden Albert Parsons?

“Bizi asarak…işçi hareketini ezebileceğinizi umuyorsanız burada bir kıvılcımı ezeceksiniz ama şurada,
burada veya orada;
arkanızda, önünüzde ve her yerde alevler yükseliyor…
Bunu asla söndüremezsiniz…”

Sağlık ve zorunluluklar dışında, Türkiye’de ve Avustralya’da tüm 1 Mayıs  yürüyüş ve mitinglerine katıldım.

Sydney Belmore Park’da katılıp, Türkiye’de de dostlarımın arasında yüreğimle yer alacağım 
1 Mayıs, İşçi ve Emekçilerin Birlik, Dayanışma ve Mücadele Günü kutlu olsun…