11.03.2021, 19:52

Kükürt Gemisinde Patlama (28 Mayıs 1978)

Dikili Tarihinde Olaylar - 2

"Kükürt Gemisinde ki Patlama (28 Mayıs 1978)"

1800’lü yılların üçüncü çeyreğinde Dikili bir liman kasabası olarak anılmaya başlandı. Bu kimliğin kazanılmasında 2 olay karşımıza çıkar. İlki; Zeus Sunağı’nın Dikili rıhtımından gemilere yüklenerek götürülmesi sırasında limana gemilerin daha rahat yanaşması için Alman mühendislerce genişletilme çalışmasıdır. İkinci gelişme ise liman reisi olarak Kaptan İsmail Bey’in Dikili’ye atanmasıdır. O tarihlerden bu yana Dikili Limanı Türkiye’nin önemli ithalat ve ihracat limanları arasında yer almıştır.

Dikili Limanı zaman zaman halkın yüreğini ağzına getiren olaylara da tanık olmuştur. Birçok kişinin yaralanmasına hatta hayatını kaybetmesine de sebep olan durumlarda yaşanmıştır. Dikili’nin tarihinde unutulmaz olaylar arasında yerini alan bir kaza 28 Mayıs 1978 tarihinde Dikili Limanı’nda yaşandı.

Panama bandralı olup Yunanistan menşeli Hector isimli gemi, İspanya’dan aldığı yaklaşık 3000 ton kükürtü Dikili Limanı’nda kamyonlara yüklüyordu. Kükürt, o tarihlerde tarımsal alanda kullanılan bir maddeydi. Özellikle üzüm bağlarında verimi artırmak için kullanılıyordu. Dikili Limanı’nda kamyonlara yüklenen kükürt, Manisa, Salihli, Menemen civarında üzüm bağlarına naklediliyordu.

Tarihler 28 Mayıs 1978’i gösterdiğinde öğle saatlerine doğru geminin ambarından dumanlar yükselmeye başladı. Yangın kısa sürede çuvallara sıçrayarak büyüdü. Gemi personeli ilk etapta geminin içinde bulunan hortumlarla su sıkmayı düşündü. Ama daha ilk müdahalede açığa çıkan oksijenin etkisiyle kükürt patlaması yaşandı. Patlamanın etkisiyle 2 kişi denize düştü. Bir kepçe operatörü de bulunduğu yerde yaralandı. Hector gemisinin Yunanlı kaptanı da yaralananlar arasındaydı. Yaralılar, Bergama Devlet Hastanesi’ne sevk edildi. O gün limanda bulunan Sovyet yük gemisi söndürme çalışmalarına yardımcı olurken, Aliağa’dan gelen ‘Söndürme 1’ ve ‘Söndürme 2’ adlı gemiler gün boyunca köpük sıkarak yangını durdurmayı başardı. Olay anında bir kamyonun kasasında da yangın çıktı. Bu kamyon yanan yükünü boşaltarak Dikili’nin kuzeyine doğru ilerledi.

Hector adlı kükürt gemisi, yangından sonra yaklaşık 6 ay mürettebatı ile birlikte Dikili açıklarında demirledi. Daha sonra ise Aliağa Limanı’na çekildi. Kükürtün tarım arazilerine yetiştirilememesi sonucunda üzüm üretiminde mahsül kaybına da sebep oldu.

Foto: Yeni Asır 29 Mayıs 1978

Dikili tarihinde unutulmayan olaylar arasında yerini alan bu kazayı o tarihlerde olaya şahit olmuş vatandaşlarımızla yaptığımız röportajlarla sunmak istiyorum.

Muammer Kaan; "Ben gemi acentasında çalışıyordum. 1978’in yaz aylarıydı. Limanımıza zaman zaman gelip kükürt taşıyan Hector adlı gemide büyük bir patlama yaşandı. Vatandaşlar limana koştu. İlk müdahaleyi diğer gemiler yaptılar. Hatırladığım kadarıyla Pakistan asıllı bir mürettebat ağır yaralanmıştı. Bergama’ya sevk edildi" (22 Haziran 2020 tarihli röportaj)

Tamer Başeğmez; "Kükürt gemisi patladığı zaman taksicilik yapıyordum yemek saati olduğundan fazla yaralı olmadı. En ağır yaralı Yunanlı kaptandı. Adem Keskin ile birlikte hastaneye yetiştirdik. Bir de Tarık isimli Pakistanlı bir gemi çalışanı yaralanmıştı. Bir Türk hemşireyle evlendi. Dikili’de de evi var diye biliyorum" (6 Şubat 2021)

Foto: Yeni Asır 29 Mayıs 1978

İsmail Dere; "Bizim Ufuk Günay adlı çektirmemiz de aynı anda iskelenin diğer tarafında kömür yüklüyordu, patlama olunca rahmetli babam koşa koşa çektirmemize girip alel acele çapayı çekerek iskeleden uzaklaşıp açıkta demirledi, patlama diğer gemide kömür sıkışmasından olduğu söylendi sırada bir SSCB gemisi uzun müddet yangına müdahale etti ve söndürdü, Dikili İskelesi’nden Antur'a kadar deniz bembeyaz köpük köpük olmuştu" (6 Şubat 2021)

Hayrettin Özgür; "Bu gemi patlamasında yaralananlardan biriside rahmetli amcam Hayri Özgür idi. Uzun sure İzmir’de hastahanede tedavi gördü. İyileştikten sonra yine iskelede gemilerde çalışmaya devam etti.1984 yılında iskelede çalışırken geri geri giden bir kamyonun altında kalarak hayatını kaybetmişti" (6 Şubat 2021)

Abdullah Karagöz; "Dikili’nin üstünü bir toz bulutu kaplamıştı çevre ilçelerden ve İzmir'den sonduren1 ve söndüren 2 isminde söndürücü tekneler gelmişti. Kaptan olduğunu sonradan öğrendiğimiz bir personel havaya fırlamıştı" (6 Şubat 2021)

Ali Özcan; "Patlama olayı yaz aylarına doğru yaşandı. Benim 35 HK 516 plakalı kırmızı renkte Ford marka kamyonum yangın başladığında limandaydı. Kükürtü sarmış bekliyorduk. Yangın çıktı. Ben gemide ambara doğru bakıyordum. O sırada gemiden yangına müdahale etmek için su sıktılar. Bu suyun etkisiyle büyük bir patlama yaşandı. 2 kişi fırlayarak denize düştü. Benim kamyonuma da alevler sıçramıştı. Kasa yanmaya başlayınca Kadir Onur’la birlikte kamyonu olay yerinden uzaklaştırmak için harekete geçtik. Bir yandan kasadaki yanan kükürtleri kürekle çevreye zarar vermeyecek şekilde yola atarak kamyonu sürdük. Cumhur Kampın oraya kadar gittik. Bu kükürt zirai bir üründü. İzmir’e, Salihli’ye Manisa’ya üzüm bağlarına gidiyordu. Bende o yıllarda kamyonumla bu sevkiyatta çalışıyordum" ( 5 Şubat 2021 tarihli röportaj)

Gazanfer Erden; "Hector, gri renkte bir kükürt gemisiydi. Kamyonculuk baba mesleği, bende o tarihlerde babamla birlikte Dikili Limanı’ndan çeşitli ürünleri sarar taşımacılığını yapardık. Olay günü ben yoldaydım. Kamyonda radyodan son dakika haberi olarak duymuştum. Ertesi gün olayı Yeni Asır Gazetesi yazdı" (26 Ocak 2021)

Ömer Atik; "Ben o tarihlerde gece bekçisiydim. Olayı iyi hatırlıyorum. Önce gemiden dumanlar yükseldi, ardından kuvvetli bir patlama oldu. Denize düşenler, yaralananlar vardı. Yaralılar arasında Hayri isminde biri vardı. Daha sonraları limanda başka bir kazada hayatını kaybetti" (5 Şubat 2021)

Mehmet Güç; "Yanlış hatırlamıyorsam Nisan-Mayıs aylarıydı. Sıcak bir gündü. Evimizin balkonundan olayı bütünüyle gördüm. Önce gemide yangın çıktı. Yanan kükürte su döktüler. O müdahale ile birlikte patlama yaşandı. Havaya uçtu bir kişi. Yangın söndürüldükten sonra gemi 1 yıla yakın Dikili’de şimdiki Yakamoza doğru demirleyerek bekledi. Bir gün fırtınanın etkisiyle Polyak taraflarına sürüklendi. Burada karaya oturdu. Uzun bir süre sonra gemiyi aldılar" (8 Şubat 2021)

Zeki Çevik; "Ben o gün vinçte görevliydim. Hector adındaki gemi Panama bayraklıydı. Ben vinç operatörüydüm. Kükürtlerin yüklenmesi sırasında bir duman gördüm. Önce uyardım. Ama personel çalışmaya devam etti. Dumanlar iyice artınca müdahale ettiler. O etkiyle patlama oldu. Ben görgü tanıklarına göre vincin üstüne 2 metre yükselmişim, üstüme kapak düşmüş, bayılmışım o an. Gözümü açtığımda Bergama Hastanesi’ndeydim. Köprücük kemiğim kırıldı. En son taburcu olanlardan biriydim" (9 Mart 2021)

Foto: Yeni Asır 29 Mayıs 1978

Yorumlar (1)
Harika Özmen 4 yıl önce
Araştırmacı yazarlığınızdan dolayı tebrik ederim Murat SOLMAZ....
12
parçalı az bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 21 57
2. Fenerbahçe 22 54
3. Samsunspor 22 43
4. Eyüpspor 22 39
5. Göztepe 22 35
6. Beşiktaş 21 35
7. Başakşehir 22 33
8. Kasımpaşa 22 31
9. Trabzonspor 21 29
10. Alanyaspor 22 28
11. Rizespor 22 27
12. Gaziantep FK 21 26
13. Antalyaspor 22 26
14. Konyaspor 22 24
15. Sivasspor 22 23
16. Kayserispor 21 20
17. Bodrum FK 22 17
18. Hatayspor 22 10
19. A.Demirspor 21 5
Takımlar O P
1. Kocaelispor 24 51
2. Karagümrük 23 42
3. Gençlerbirliği 24 40
4. Erzurumspor 24 40
5. Ahlatçı Çorum FK 24 38
6. Keçiörengücü 24 37
7. Bandırmaspor 24 37
8. İstanbulspor 23 36
9. Esenler Erokspor 24 34
10. Amed Sportif 24 34
11. Boluspor 23 33
12. Pendikspor 23 33
13. Ümraniye 23 32
14. Ankaragücü 23 30
15. Sakaryaspor 23 30
16. Manisa FK 24 30
17. Igdir FK 24 29
18. Şanlıurfaspor 23 28
19. Adanaspor 24 19
20. Yeni Malatyaspor 24 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 24 57
2. Arsenal 24 50
3. Nottingham Forest 24 47
4. Chelsea 24 43
5. M.City 24 41
6. Newcastle 24 41
7. Bournemouth 24 40
8. Aston Villa 24 37
9. Fulham 24 36
10. Brighton 24 34
11. Brentford 24 31
12. Crystal Palace 24 30
13. M. United 24 29
14. Tottenham 24 27
15. Everton 24 27
16. West Ham United 24 27
17. Wolves 24 19
18. Leicester City 24 17
19. Ipswich Town 24 16
20. Southampton 24 9
Takımlar O P
1. Real Madrid 23 50
2. Atletico Madrid 23 49
3. Barcelona 23 48
4. Athletic Bilbao 23 44
5. Villarreal 23 40
6. Rayo Vallecano 23 35
7. Real Sociedad 23 31
8. Girona 23 31
9. Osasuna 23 31
10. Mallorca 23 31
11. Real Betis 23 29
12. Celta Vigo 23 28
13. Sevilla 23 28
14. Getafe 23 27
15. Las Palmas 23 23
16. Espanyol 23 23
17. Leganes 23 23
18. Valencia 23 22
19. Deportivo Alaves 23 21
20. Real Valladolid 23 15

Gelişmelerden Haberdar Olun

@