16.08.2020, 18:00

Gölgeler / Zülfü Livaneli

Yazınsal geleneğimizde farklı nedenlerle 'müstear isim' kullanmak, kimliğini gizleyerek başka bir adla yazmak çok sayıda yazarın ve şairin başvurduğu bir yöntem. Padişahlar da halk ozanları da yapmışlar bunu. Bu konuda örnekler çok… Kanuni Sultan Süleyman 'Muhibbî', mahlasını kullanmış örneğin… Babası Yavuz Sultan Selim ise 'Selimi'yi kullanmış. Fatih Sultan Mehmet 'Avnî' yi tercih etmiş.

Mustafa Kemal Atatürk’ün mahlası 'Asım Us' Şair ve yazarlara gelince…

Halide Edip Adıvar 'Halide Salih', Yahya Kemal Beyatlı 'Üsküplü Ahmet Agâh', Reşat Nuri Güntekin 'Saksağan', Nazım Hikmet 'Orhan Selim', Sabahattin Ali 'A. Metin', Kemal Tahir 'F.M. İkinci', Orhan Kemal 'Raşit Kemali', Orhan Veli Kanık 'Mehmet Ali Sel', Yaşar Kemal 'Kemal Sadık', Attila İlhan 'Ali Kaptanoğlu', Cemal Süreya 'Cemasef', Ece Ayhan 'Ayhan Çağlar', Ülkü Tamer 'William Flynn'

Ödünç alınmış demek olan 'müstear'da 'takma ad' anlamında kullanılıyor bilindiği gibi… Peyami Safa 'Server Bedii' müstearıyla yazdı örneğin…

Zülfü Livaneli’nin 'Gölgeler' kitabında en azından bunu öğreniyorsunuz. Ben, kendi hesabıma şunu da öğrenmiş oldum. Fatih Sultan Mehmet’in muhterem zevcesi Gülbahar Hatun’un İsa ehli olduğunu ve Müslümanlaşmadan gene Hıristiyan olarak öldüğünü… Fatih için zaten bu konu, sorun olmaktan uzak… Herkesin dinini yaşamasından yana olan bir padişah olduğunu konuşan ve yazan çok oldu.  Yasağa/ tutuculuğa karşın Centili Bellini’ye portresini yaptıran o değil miydi? Geçelim bu konuyu…

Zaten o günlerde İstanbul’da kimin Rum kimin Türk olduğunu ayırt etmek de mümkün değilmiş. Nitekim Kemal Sadık’ın kitapta geçen şu sözleri (Sayfa 98) bunun kanıtı: "Zaten bu şehirde neyin Rum neyin Türk olduğunu ayırt etmek, bir bürümcük tülbendin iki yüzünü sıyırarak birbirinden ayırmaktan daha zordur."

Kitapta yer alan portrelerin tamamı, İstanbul’da doğmamış olsalar bile İstanbullu denilecek kadar İstanbullu/ İstanbulsever.

Kitapta onların gölgeleriyle iç içesiniz hep. Gölgelerin seslerini duyumsuyorsunuz.

Bu kitabı okuyunca Şehrengiz sözcüğüne yer vermemek olmaz!

Divan edebiyatında bir şehri ve o şehrin güzellerini anlatan eserlere şehrengiz deniyor. Daha doğrusu  kentin güzellikleri artı ,kadın ve erkek güzellerin anlatıldığı koşuk eserler…

Koşuk neydi? Aşk, doğa ve yiğitlik konularının işlendiği/ kopuz adı verilen sazla birlikte söylenen şiirler…

GÖLGELER, bence güncel bir şehrengiz… Şehrengiz türünde bir kitap…

Kitabın önsözünde de Zülfü Livaneli şöyle diyor: "… Özellikle şehirdeki olayları ve kişileri anlatan ve bizde 18. Yüzyılda doruğa çıkmış olan edebi gelenek 'şehrengiz'in tekrar gündeme getirilmesiydi amacım."

Entelektüel portreler sıralamasında yeri, benim için birinci sırada olan Zülfü Livaneli, bugün hayatta olmayan ölümsüz şair ve yazarlarımızı bir araya getirip buluşturmuş. Kullandıkları takma adlarıyla…

Kitap, 2018’de DK tarafından basılmış.

Yorumlar (0)
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 36 99
2. Fenerbahçe 36 93
3. Trabzonspor 37 64
4. Başakşehir 37 58
5. Beşiktaş 37 56
6. Kasımpasa 37 53
7. Alanyaspor 37 51
8. Sivasspor 37 51
9. Rizespor 37 50
10. Antalyaspor 37 48
11. A.Demirspor 37 44
12. Samsunspor 37 43
13. Kayserispor 37 42
14. Konyaspor 37 41
15. Gaziantep FK 37 41
16. Ankaragücü 37 40
17. Hatayspor 37 38
18. Karagümrük 37 37
19. Pendikspor 37 37
20. İstanbulspor 37 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 34 75
2. Göztepe 34 70
3. Sakaryaspor 34 60
4. Bodrumspor 34 57
5. Ahlatçı Çorum FK 34 56
6. Kocaelispor 34 55
7. Boluspor 34 53
8. Gençlerbirliği 34 51
9. Bandırmaspor 34 50
10. Erzurumspor 34 44
11. Ümraniye 34 43
12. Manisa FK 34 40
13. Keçiörengücü 34 40
14. Adanaspor 34 39
15. Şanlıurfaspor 34 38
16. Tuzlaspor 34 38
17. Altay 34 10
18. Giresunspor 34 7
Takımlar O P
1. M.City 37 88
2. Arsenal 37 86
3. Liverpool 37 79
4. Aston Villa 37 68
5. Tottenham 37 63
6. Chelsea 37 60
7. Newcastle 37 57
8. M. United 37 57
9. West Ham United 37 52
10. Brighton 37 48
11. Bournemouth 37 48
12. Crystal Palace 37 46
13. Wolves 37 46
14. Fulham 37 44
15. Everton 37 40
16. Brentford 37 39
17. Nottingham Forest 37 29
18. Luton Town 37 26
19. Burnley 37 24
20. Sheffield United 37 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 36 93
2. Barcelona 36 79
3. Girona 36 75
4. Atletico Madrid 36 73
5. Athletic Bilbao 36 62
6. Real Sociedad 36 57
7. Real Betis 36 56
8. Villarreal 36 51
9. Valencia 36 48
10. Deportivo Alaves 37 45
11. Getafe 37 43
12. Sevilla 36 41
13. Osasuna 36 41
14. Las Palmas 36 38
15. Rayo Vallecano 36 38
16. Celta Vigo 36 37
17. Mallorca 36 36
18. Cadiz 36 32
19. Granada 36 21
20. Almeria 36 17

Gelişmelerden Haberdar Olun

@