08.01.2022, 11:56

Ayna Ayna Söyle Bana

Günlük sıkıntılardan anlık da olsa sıyrılmak istediğimde, zaman zaman çocukluk günlerime dönüveririm...

O günlerin masumiyetini, yeni şeyler öğrenmenin heyecan ve şaşkınlığını canlı tutmak, anımsamak,
koklamak istediğimde de çocukluğumda okuduğum kitaplardan birini alırım elime...

Sanki elimdeki kitap değil, çocukluğumdur.

O günlerde en sevdiğim yazar açık ara Jules Verne idi...
Çocukluk hayallerimin mimarı...

Elime geçen tüm kitaplarını yutarcasına
okuyor, hepsini seviyordum ama "Denizler Altında Yirmi Bin Fersah", "İki Yıl Mektep Tatili" ve "Seksen Günde Devrialem"in bendeki yeri ayrıydı...

İki hafta önce James Webb teleskobu uzaya fırlatılınca, Jules Verne'nin "Ay'a Yolculuk" kitabını internetten indirip yeniden okudum.
(Çocukluğumda okuduğum kitabın adı, "Aya Seyahat" idi.)

Jules Verne beni yine hayranlıkla şaşkınlığa uğrattı.
Kitabı 1865 yılında yazmış.
Yani N.Armstrong'un 1969 yılında, aya ayak basmasından tam 104 yıl önce...

Gel de şaşırma!..

Kitaptaki detaylı teknik bilgiler bir yana, Jules Verne'nin romanında uzaya fırlatılan kontrol modülünün adı Columbia... 1969'da aya giden ise Columbiat...
(Büyük olasılıkla romandan esinlenerek konulmuş olabilir.)

Verne'nin romanında,
uzay kapsülünde üç astronot var, Apollo 11'de de...

Verne romanında, bir Fransız olmasına karşın, kapsülünü ABD'de Florida'dan fırlattırır, ne ilginçtir,
Apollo 11'de Florida'dan fırlatıldı...

Verne'nin romanında kapsülün ilk hızı saniyede 10.800 metre,Apollo 11'in ilk hızı Verne'nin 104 yıl önceki öngörüsüne çok yakın, saniyede 10.660 metre...

Verne'nin romandaki kapsülü aya 97 saatte gider,Apollo 11 ise 103 saatte ulaştı.
(Verne'nin 104 yıl önceki öngörüsü ile neredeyse ayni zamanda.)

Jules Verne, kapsülü dönüşte Pasifik Okyanusu'na indirir, 104 yıl sonra Apollo 11'de Pasifik Okyanusuna indi...

Bizim kuşak uzay ile Jules Verne sayesinde tanıştı...

Ama biz İzmir'lilerin bir şansı daha vardı:
İzmir Enternasyonel Fuarı...
Ülke pavyonlarında teknolojik gelişmeleri yıl yıl takip ederdik...

Sovyetler Birliği ve ABD arasındaki uzay yarışını da bu ülkelerin pavyonlarında görebiliyorduk.

Anımsıyorum,
Sovyetler Birliği pavyonu'nda (sanırım 1960 yılında) uzaya fırlatılan ilk insansız uzay aracı Sputnik'in maketini gördüğümde çarpılmış, önünden ayrılamamıştım.

Uzaya ilk çıkan Gagarin'in dev fotoğrafını ve altındaki uzay giysisini gördüğümde de...

Neil Armstrong'u aya indiren kapsülü ve aydan getirilen kaya parçasını, 1973 yılında ABD pavyonunda gördüğümde artık öğretmendim...

(Bir diğer güzel yanı,ülke pavyonları fuar süresince, biz liseli gençler için çalıştıkları bir harçlık kapısıydı.)
 
Biraz da bu yüzden olsa gerek,
1.5 milyon km.uzağa gidecek ve ilk görüntülerini 6 ay sonra gönderebilecek olan dünyanın en büyük teleskobu James Webb,iki hafta önce Fransız Guyanası'ndan fırlatılırken televizyonda canlı seyretmek istedim.

Şu ana kadar olan bilgilerimizin hemen hepsini, 1990'da fırlatılan ve hala bilgi toplamaya devam eden ve insan gözünün görebildiği ışığın on milyarda biri kadar olan ışık zerreciklerini yakalayabilen Hubble teleskopuna borçluyuz.

(Gökyüzüne baktığımızda ancak birkaç bin yıldızı görebiliyorken, Hubble  uzayda bir top büyüklüğündeki alanda yüzbinlerce galaksi ve her bir galaksinin içinde de yüzmilyarlarca yıldızı yakalayabildi...)

Şimdi ise bilimde büyük bir sıçramanın eşiğindeyiz...

6.5 metre çapındaki aynasıyla James Webb,bizi evrenin doğduğu ilk zamanlara götürebilecek.
Çünkü, teleskopun büyük aynası, evrenin ilk zamanlarından kalan ışığı yakalayabilecek...

Şu ana kadar biz evrenin ancak yüzde 5'ini gözlemleyebildik.
Bilinmezlik nedeniyle de geri kalan yüzde 95'ini "karanlık" diye tanımladık.
İşte şimdi, 14 milyar yıl önce başlayan bu sürecin karanlığına,
evrenin ve zamanın başlangıcına yaklaşacağız...

Evren ve bizim evrendeki yerimizle ilgili daha çok bilgiye ulaşabileceğiz.
13.5 milyar yıl önce oluşan ilk yıldızları keşfedebilecek, belki de zamanın gerisine evrenin çok daha derinlerine gidebileceğiz...

Bu bilgilere ulaşmamızı sağlayabileceği düşünülen James Webb'in yapımı 25 yıl sürdü.
174 ülkeden 1200 bilim insanı çalıştı.
Yapımı için 10 milyar dolar harcandı...

("Dünyada bu kadar yoksulluk ve sorun varken bu kadar paraya yazık değil mi?" diyorsanız, insanlığın birbirini öldürmek  için harcadığı para ile kıyaslayın:
Uluslararası Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü raporuna göre geçen yıl dünyada silahlanma için 2 trilyon dolar harcandı!..
Sadece bir yılda, 2 trilyon dolar!..)

James Webb beni çocukluğuma götürdü,
heyecanlandırdı...

Bakalım bu büyük ayna bize neler söyleyecek...

Yorumlar (0)
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13

Gelişmelerden Haberdar Olun

@