11.03.2021, 19:52

Kükürt Gemisinde Patlama (28 Mayıs 1978)

Dikili Tarihinde Olaylar - 2

"Kükürt Gemisinde ki Patlama (28 Mayıs 1978)"

1800’lü yılların üçüncü çeyreğinde Dikili bir liman kasabası olarak anılmaya başlandı. Bu kimliğin kazanılmasında 2 olay karşımıza çıkar. İlki; Zeus Sunağı’nın Dikili rıhtımından gemilere yüklenerek götürülmesi sırasında limana gemilerin daha rahat yanaşması için Alman mühendislerce genişletilme çalışmasıdır. İkinci gelişme ise liman reisi olarak Kaptan İsmail Bey’in Dikili’ye atanmasıdır. O tarihlerden bu yana Dikili Limanı Türkiye’nin önemli ithalat ve ihracat limanları arasında yer almıştır.

Dikili Limanı zaman zaman halkın yüreğini ağzına getiren olaylara da tanık olmuştur. Birçok kişinin yaralanmasına hatta hayatını kaybetmesine de sebep olan durumlarda yaşanmıştır. Dikili’nin tarihinde unutulmaz olaylar arasında yerini alan bir kaza 28 Mayıs 1978 tarihinde Dikili Limanı’nda yaşandı.

Panama bandralı olup Yunanistan menşeli Hector isimli gemi, İspanya’dan aldığı yaklaşık 3000 ton kükürtü Dikili Limanı’nda kamyonlara yüklüyordu. Kükürt, o tarihlerde tarımsal alanda kullanılan bir maddeydi. Özellikle üzüm bağlarında verimi artırmak için kullanılıyordu. Dikili Limanı’nda kamyonlara yüklenen kükürt, Manisa, Salihli, Menemen civarında üzüm bağlarına naklediliyordu.

Tarihler 28 Mayıs 1978’i gösterdiğinde öğle saatlerine doğru geminin ambarından dumanlar yükselmeye başladı. Yangın kısa sürede çuvallara sıçrayarak büyüdü. Gemi personeli ilk etapta geminin içinde bulunan hortumlarla su sıkmayı düşündü. Ama daha ilk müdahalede açığa çıkan oksijenin etkisiyle kükürt patlaması yaşandı. Patlamanın etkisiyle 2 kişi denize düştü. Bir kepçe operatörü de bulunduğu yerde yaralandı. Hector gemisinin Yunanlı kaptanı da yaralananlar arasındaydı. Yaralılar, Bergama Devlet Hastanesi’ne sevk edildi. O gün limanda bulunan Sovyet yük gemisi söndürme çalışmalarına yardımcı olurken, Aliağa’dan gelen ‘Söndürme 1’ ve ‘Söndürme 2’ adlı gemiler gün boyunca köpük sıkarak yangını durdurmayı başardı. Olay anında bir kamyonun kasasında da yangın çıktı. Bu kamyon yanan yükünü boşaltarak Dikili’nin kuzeyine doğru ilerledi.

Hector adlı kükürt gemisi, yangından sonra yaklaşık 6 ay mürettebatı ile birlikte Dikili açıklarında demirledi. Daha sonra ise Aliağa Limanı’na çekildi. Kükürtün tarım arazilerine yetiştirilememesi sonucunda üzüm üretiminde mahsül kaybına da sebep oldu.

Foto: Yeni Asır 29 Mayıs 1978

Dikili tarihinde unutulmayan olaylar arasında yerini alan bu kazayı o tarihlerde olaya şahit olmuş vatandaşlarımızla yaptığımız röportajlarla sunmak istiyorum.

Muammer Kaan; "Ben gemi acentasında çalışıyordum. 1978’in yaz aylarıydı. Limanımıza zaman zaman gelip kükürt taşıyan Hector adlı gemide büyük bir patlama yaşandı. Vatandaşlar limana koştu. İlk müdahaleyi diğer gemiler yaptılar. Hatırladığım kadarıyla Pakistan asıllı bir mürettebat ağır yaralanmıştı. Bergama’ya sevk edildi" (22 Haziran 2020 tarihli röportaj)

Tamer Başeğmez; "Kükürt gemisi patladığı zaman taksicilik yapıyordum yemek saati olduğundan fazla yaralı olmadı. En ağır yaralı Yunanlı kaptandı. Adem Keskin ile birlikte hastaneye yetiştirdik. Bir de Tarık isimli Pakistanlı bir gemi çalışanı yaralanmıştı. Bir Türk hemşireyle evlendi. Dikili’de de evi var diye biliyorum" (6 Şubat 2021)

Foto: Yeni Asır 29 Mayıs 1978

İsmail Dere; "Bizim Ufuk Günay adlı çektirmemiz de aynı anda iskelenin diğer tarafında kömür yüklüyordu, patlama olunca rahmetli babam koşa koşa çektirmemize girip alel acele çapayı çekerek iskeleden uzaklaşıp açıkta demirledi, patlama diğer gemide kömür sıkışmasından olduğu söylendi sırada bir SSCB gemisi uzun müddet yangına müdahale etti ve söndürdü, Dikili İskelesi’nden Antur'a kadar deniz bembeyaz köpük köpük olmuştu" (6 Şubat 2021)

Hayrettin Özgür; "Bu gemi patlamasında yaralananlardan biriside rahmetli amcam Hayri Özgür idi. Uzun sure İzmir’de hastahanede tedavi gördü. İyileştikten sonra yine iskelede gemilerde çalışmaya devam etti.1984 yılında iskelede çalışırken geri geri giden bir kamyonun altında kalarak hayatını kaybetmişti" (6 Şubat 2021)

Abdullah Karagöz; "Dikili’nin üstünü bir toz bulutu kaplamıştı çevre ilçelerden ve İzmir'den sonduren1 ve söndüren 2 isminde söndürücü tekneler gelmişti. Kaptan olduğunu sonradan öğrendiğimiz bir personel havaya fırlamıştı" (6 Şubat 2021)

Ali Özcan; "Patlama olayı yaz aylarına doğru yaşandı. Benim 35 HK 516 plakalı kırmızı renkte Ford marka kamyonum yangın başladığında limandaydı. Kükürtü sarmış bekliyorduk. Yangın çıktı. Ben gemide ambara doğru bakıyordum. O sırada gemiden yangına müdahale etmek için su sıktılar. Bu suyun etkisiyle büyük bir patlama yaşandı. 2 kişi fırlayarak denize düştü. Benim kamyonuma da alevler sıçramıştı. Kasa yanmaya başlayınca Kadir Onur’la birlikte kamyonu olay yerinden uzaklaştırmak için harekete geçtik. Bir yandan kasadaki yanan kükürtleri kürekle çevreye zarar vermeyecek şekilde yola atarak kamyonu sürdük. Cumhur Kampın oraya kadar gittik. Bu kükürt zirai bir üründü. İzmir’e, Salihli’ye Manisa’ya üzüm bağlarına gidiyordu. Bende o yıllarda kamyonumla bu sevkiyatta çalışıyordum" ( 5 Şubat 2021 tarihli röportaj)

Gazanfer Erden; "Hector, gri renkte bir kükürt gemisiydi. Kamyonculuk baba mesleği, bende o tarihlerde babamla birlikte Dikili Limanı’ndan çeşitli ürünleri sarar taşımacılığını yapardık. Olay günü ben yoldaydım. Kamyonda radyodan son dakika haberi olarak duymuştum. Ertesi gün olayı Yeni Asır Gazetesi yazdı" (26 Ocak 2021)

Ömer Atik; "Ben o tarihlerde gece bekçisiydim. Olayı iyi hatırlıyorum. Önce gemiden dumanlar yükseldi, ardından kuvvetli bir patlama oldu. Denize düşenler, yaralananlar vardı. Yaralılar arasında Hayri isminde biri vardı. Daha sonraları limanda başka bir kazada hayatını kaybetti" (5 Şubat 2021)

Mehmet Güç; "Yanlış hatırlamıyorsam Nisan-Mayıs aylarıydı. Sıcak bir gündü. Evimizin balkonundan olayı bütünüyle gördüm. Önce gemide yangın çıktı. Yanan kükürte su döktüler. O müdahale ile birlikte patlama yaşandı. Havaya uçtu bir kişi. Yangın söndürüldükten sonra gemi 1 yıla yakın Dikili’de şimdiki Yakamoza doğru demirleyerek bekledi. Bir gün fırtınanın etkisiyle Polyak taraflarına sürüklendi. Burada karaya oturdu. Uzun bir süre sonra gemiyi aldılar" (8 Şubat 2021)

Zeki Çevik; "Ben o gün vinçte görevliydim. Hector adındaki gemi Panama bayraklıydı. Ben vinç operatörüydüm. Kükürtlerin yüklenmesi sırasında bir duman gördüm. Önce uyardım. Ama personel çalışmaya devam etti. Dumanlar iyice artınca müdahale ettiler. O etkiyle patlama oldu. Ben görgü tanıklarına göre vincin üstüne 2 metre yükselmişim, üstüme kapak düşmüş, bayılmışım o an. Gözümü açtığımda Bergama Hastanesi’ndeydim. Köprücük kemiğim kırıldı. En son taburcu olanlardan biriydim" (9 Mart 2021)

Foto: Yeni Asır 29 Mayıs 1978

Yorumlar (1)
Harika Özmen 3 yıl önce
Araştırmacı yazarlığınızdan dolayı tebrik ederim Murat SOLMAZ....
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 30 81
2. Fenerbahçe 30 79
3. Trabzonspor 30 49
4. Beşiktaş 30 46
5. Kasımpasa 30 43
6. Başakşehir 30 42
7. Rizespor 30 42
8. Antalyaspor 30 41
9. A.Demirspor 30 39
10. Alanyaspor 30 39
11. Sivasspor 30 38
12. Samsunspor 30 36
13. Kayserispor 30 36
14. Ankaragücü 30 33
15. Hatayspor 30 33
16. Konyaspor 30 33
17. Gaziantep FK 30 31
18. Karagümrük 30 30
19. Pendikspor 30 29
20. İstanbulspor 30 13
Takımlar O P
1. Eyüpspor 27 64
2. Göztepe 27 56
3. Sakaryaspor 27 47
4. Ahlatçı Çorum FK 27 45
5. Kocaelispor 27 45
6. Bodrumspor 27 44
7. Boluspor 27 43
8. Bandırmaspor 27 41
9. Gençlerbirliği 27 40
10. Erzurumspor 27 37
11. Ümraniye 27 33
12. Keçiörengücü 27 32
13. Manisa FK 27 31
14. Şanlıurfaspor 27 27
15. Tuzlaspor 27 27
16. Adanaspor 27 27
17. Altay 27 15
18. Giresunspor 27 7
Takımlar O P
1. Arsenal 28 64
2. Liverpool 28 64
3. M.City 28 63
4. Aston Villa 29 56
5. Tottenham 28 53
6. M. United 28 47
7. West Ham United 29 44
8. Brighton 28 42
9. Wolves 28 41
10. Newcastle 28 40
11. Chelsea 27 39
12. Fulham 29 38
13. Bournemouth 28 35
14. Crystal Palace 28 29
15. Brentford 29 26
16. Everton 28 25
17. Luton Town 29 22
18. Nottingham Forest 29 21
19. Burnley 29 17
20. Sheffield United 28 14
Takımlar O P
1. Real Madrid 29 72
2. Barcelona 29 64
3. Girona 29 62
4. Athletic Bilbao 29 56
5. Atletico Madrid 29 55
6. Real Sociedad 29 46
7. Real Betis 29 42
8. Valencia 28 40
9. Villarreal 29 38
10. Getafe 29 38
11. Las Palmas 29 37
12. Osasuna 29 36
13. Deportivo Alaves 29 32
14. Mallorca 29 30
15. Rayo Vallecano 29 29
16. Sevilla 29 28
17. Celta Vigo 29 27
18. Cadiz 29 22
19. Granada 28 14
20. Almeria 29 13

Gelişmelerden Haberdar Olun

@