17.03.2022, 12:13

Pitaneli Autolykos...

Murat Solmaz

Murat Solmaz

Günümüzün bilim dünyası sınırlarını zorluyor. Her yeni buluş bazen şaşırmamıza, bazen de bir adım daha sonsuzluğa ilerlemeyi sağlıyor.

Bilimin ilerleyişinin en temel tanımı bilgi birikiminin ardışık ve daima yukarı ivme göstermesiyle anlaşılabilir. Günümüzde fiziğin, kimyanın, tıbbın, eczacılığın, astronominin temelleri antik çağa dayanır. Antikçağın bilim insanlarının buluşları üzerlerine binlerce kez konuşulan tezlerle olgunlaşmıştır.

Yaşadığımız coğrafya kültürel zenginliğe geçmişinden gelen izlerle ulaşmıştır. Bunun en başlıca örneği Dikili ve çevresinde antik dönemde yaşamış bilim insanlarının bıraktığı eserlerdir. Academiada eğitim görmüş Hermias, Pergamon'lu Galenos, Atina'dan Assos'a, Atarneus'a uzanan yaşam öyküsüyle Aristotales ve daha niceleri bu topraklarda fikirlerini sundular. Antik Dönemin bir önemli ismi de matematikçi ve astronom Autolykos'tur.

Autolykos, bilimin en eski kitabını yazmış olmasıyla bilinir. Autolykos'u Bakırçay tarihi açısından önemli kılan bir özellikte Pitaneli olmasıdır.

Pitane'de doğmuş Autolykos'un günümüzden 2300 yıl önce yazdığı astronomi kitabında Eudoksos'un mekanik bir Evren'in aksiyomatik geometrik modelinden bahsedilmektedir. Autolykos eserinde, mekanik tasarıma eleştirel bir yorum getirmiştir. Bilimin en eski kitabı olarak bilinen bu eser 3 bölümden oluşmaktadır. 'Hareket eden bir küre üzerine tezler' ve 'Doğuşlar ve Batışlar üzerine tezler' 1. kitabı oluştururken, 3. bölüm 2. kitapta yer almıştır. Bu bölüm 'Doğuşlar ve Batışlar' üzerinedir.

Prof. Dr. Umur Daybelge'nin Arkeoloji ve sanat Yayınları'ndan çıkan 'Bilimin İlk Kitabı, Pitaneli Autolykos' adlı kitap, antik çağın bilimsel belleğine ışık tutarken bir yandan da Bakırçay'ın önemli bir yerleşimi olan Pitane hakında da bizlere bilgi vermektedir.

Bilindiği gibi Çandarlı yarımadası Pitane antik kentine ev sahipliği yapmıştı. Tarihi Pitane şehrinden günümüz Çandarlısına hemen hemen hiç bir üst yapı eseri kalmamıştır.

Pitane'de ilk kazılar Çandarlı Ada Mahallesi'nde 1910-1911 yıllarında başlatılmıştı. Osman Hamdi Bey'in, A. Conze ve W. Dörpfeld'in başkanlık ettiği kazılarda çok sayıda arkaik ve yortan tipi kaplara ratlanılmıştı. 1958 yılında Ekrem Akurgal ve ekibinin yaptığı kazılarda bulunan heykel ise arkeoloji dünyasını heyecanlandırdı. İyon tarzında yapılmış kuros heykeli Pitane ile ilgili daha net bilgileri bizlere sundu. Yapılan kazılarda ortaya çıkan eserlere genel olarak baktığımızda Pitane'nin M.Ö. 625-500 yıllarına tarihlendiğini görmekteyiz. Bulunan eserlerin büyük bölümü Bergama Müzesi'nde sergilenmektedir.

Pitane ile kuzeyinde bulunan Atarneus'un yakınlığı da çağdaş büyük filozof Aristotsles'in düşünce ve eserlerinin astronomi Autolykos tarafından özel bir ilgiyle izlenme ihtimalini güçlendiriyor.

Bilim ve felsefenin sorgulayıcı özelliği günümüze kadar ulaşan birçok yeniliğin anahtarıdır. Yaşadığımız toprakların belleğini incelediğimizde bunu daha net görmekteyiz.

YASAL UYARI:

© Copyrigth ajansbakircay.com tüm hakları saklıdır. ajansbakircay.com sitesinde yer alan bütün tasarım ve düzenlemelerin telif hakları; 5846 numaralı telif hakları yasası ile korunmaktadır. Bunlar ajansbakircay.com'un yazılı izni olmaksızın ticari olarak herhangi bir şekilde kopyalanamaz, dağıtılamaz, değiştirilemez, yayınlanamaz. İzinsiz ve kaynak belirtilmeksizin kopyalama ve kullanımı yapılamaz.

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Şadan Gökovalı
Şadan Gökovalı
Bergama Aydınlığı
01 Ağustos 2019
Avram Ventura
Avram Ventura
Komşuluk
27 Nisan 2022
Yorumlar (0)
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Hala bi lira! - Murat Solmaz
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Karagümrük 34 36
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 34 34
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 33 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. West Ham United 35 49
9. Chelsea 33 48
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 33 73
3. Girona 33 71
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 33 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14

Gelişmelerden Haberdar Olun

@