15.06.2021, 14:23

Atilla İlhan bugün doğdu!

Okan Yüksel

Okan Yüksel

An gelir Attilâ İlhân ölür diye bitse de şiiri, ölüme inat her dizesinde nefes alan şiir işçisi, ışıltısını kaybetmemiş eserleriyle bir cevher, Türk şiirinin mihenk taşlarından biridir Attilâ İlhân.

Yüreği memleket için çarpan bir derya deniz, fikirlerinin aydınlığında, kalemiyle karanlığa direnen, fikir adamıdır Attilâ İlhân.

****

"Bin başlı on bin ayaklı sanki bir devdiler / grev oylamasında hep bir ağızdan grev dediler diye haykıran emek savaşçısı, “Laiklik, şeriatın siyasi iktidar olmasına, devleti ele geçirmesine, tahakkümüne direnmek anlamına gelir” diyen dirençli bir gazetecidir Attila İlhan.

****

Vatandır, millettir, partizandır, Gazi'nin emrinde kuvvacı bir militan, insanlarına aşık sevda adamıdır Attilâ İlhân.

Şairdir, yazardır, gazetecidir

Şiirdir, aşktır, yalnızlıktır

Unutulmaz izler bırakmış bir kaptandır Attila İlhan...

****

“Başlangıçta daima şairler vardı” der, 

"Duvar’'ın sunu yazısını sonlandırırken Attilâ İlhân;

“Başlangıçta daima şairler olacak.”

“Duvardaki şiirler belki harbi etiyle kemiğiyle yaşamamış ama gazete, radyo ve sinema yoluyla bir yandan; fırında kaybolan ekmek, seferber edilmiş ordu, pasif korunma ve karartmalar yoluyla öbür yandan; onun sertliğini ve hainliğini ‘etinde duymuş’ bir harb delikanlısının şiirleri.”

****

Attilâ İlhân’ı Attilâ İlhân yapan kitap "Duvar" için de Nâzım Hikmet şöyle der; 

“Duvar beni çok sevindirdi. Attilâ İlhân gayet soylu, özlü şair, pek beğendim. Aşk olsun delikanlıya!”

****

Şiir dışında roman, deneme, anı, eleştiri, çeviri ve senaryo alanlarında ülkemizin en önde gelen isimlerinden Attilâ İlhân kendi söyleyişiyle “Türk şiirine gökten zembille indi.”

****

“Kaman civarında bahar gelince / yıkılır ovadan abdal çadırları” dizeleri ile başlayan; 

“Aynı akşam doğurmuş karısı Döne / mavi gözlü bir çocuk sarışın / bir avuç toprak sarmışlar altına / ve Kemal koymuşlar adını” dizeleri ile sona eren "Cebbar Oğlu Mehemmed" şiiri Attilâ İlhân’ı daha 21 yaşında Türkiye şiir gündemine oturtmuştur. Hem de Cahit Sıtkı Tarancıların, Fazıl Hüsnü Dağlarcaların arasında CHP 1946 şiir yarışmasında ikinci olarak.

****

Divan ve halk şiirimizden beslenen şiirini, Avrupa sanatıyla bütünleştirme yolunu açan Attilâ İlhân’a göre, 

“şairin bir kere sağlam bir tarih görüşü olacak. Yanı sıra sağlam bir destan anlayışı olacak.

Daha sağlam bir estetik yapısı olacak.

Bunlara sahip olmak da yetmez. Ayrıca yeni ve güzel olacak. Yaratıcı olacak. Yani kendi görüşleri içinde değişik (orijinal) düzenler kurabilecek.

Ancak bunların sonucunda çıkarsa, ortaya bir ‘şaheser’ çıkar. Çıkarsa diyoruz, ihtiyatımıza sebep, eserlerin pek çok olmasına mukabil, şaheserlerin pek kıt olması, binde bir denecek derecede az yaratılabilmesidir.”

****

'Gece Buluşması'ndaki bu dizeler, bu şaheserler arasında yer alır mı, Türk okuyucusu kararını verecektir.

“Yüzünü ıslatmadan ağlayabilir misin / Yarı geceden sonra telefon ettin mi hiç / Karanlık adamlar hüviyetini sordu mu / Ben senin olmadığını arıyorum / Belki gelmem, gelemem beş dakika bekle git”

****

Kitaba adını veren “Ben Sana Mecburum” şiiri, bütünüyle olmasa bile, ilk beş dizesiyle dillerden düşmez:

“Ben sana mecburum bilemezsin / adını mıh gibi aklımda tutuyorum / büyüdükçe büyüyor gözlerin / ben sana mecburum bilemezsin / içimi seninle ısıtıyorum”

****

“... yaratma ve bileşim yetisi olan şairler için, etkiler daima faydalıdır.” diyen Attilâ İlhan şu dizeleri ile insanı yüreğinin ta orta yerinden patlatırcasına etkiler:

“boynuna o yeşil fuları sarma çocuk / gece trenlerine binme

/ kaybolursun / sokaklarda mızıka çalma çocuk / vurulursun”.

****

“Sen Beyaz Bir Kadınsın” şiiri insan ögesi içinde bir başka

güzelliğin ‘şairane’ anlatımıdır. Toplumsal gerçekçi Türk şiirinin öncülüğünü, yıllar boyu tek

başına sırtlanan Attila İlhan’ın, değil tüm yapıtları, bir tek şiiri için bile başlı başına bir yazı yazılması gerekir.

****

Çok yönlü sanatçılığının yanı sıra şiirlerinin her birinde ayrı bir haz ve güzellikler sunan Attilâ İlhân’ındır şu dizeler:

“Ne kadınlar sevdim zaten yoktular / Yağmur giyerlerdi son baharla bir / bıraksam korkudan gözleri sislenir / Ne kadınlar sevdim zaten yoktular / Böyle bir sevmek görülmemiştir.”

****

Bugün 

15 Haziran 2021.

Attilâ İlhân, 

96 yıl önce -bugün- doğdu. 

Yapraklara dallara

Yeşillere allara

Nice nice yıllara Kaptan.

Nice nice yıllara...

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Şadan Gökovalı
Şadan Gökovalı
Bergama Aydınlığı
01 Ağustos 2019
Avram Ventura
Avram Ventura
Komşuluk
27 Nisan 2022
Yorumlar (0)
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Hala bi lira! - Murat Solmaz
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Karagümrük 34 36
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 34 34
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 33 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. West Ham United 35 49
9. Chelsea 33 48
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 33 73
3. Girona 33 71
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 33 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14

Gelişmelerden Haberdar Olun

@