28.08.2023, 13:52

Gocana (Koca Ana)

Muammer Toprakçı

Muammer Toprakçı

Bu kez benim doğduğum topraklarda, bir ağaç denizinin içindeyiz.

Çocukluğumda Mengen adını duymadım desem yeridir.
Türkbeşli ya da Türkbeyli denirdi.
Adından da anlaşıldığı gibi bir Türkmen yerleşimi.

Bolu-Mengen dendiğinde ilk, gocana dediğim ninelerimden anneme kadınlarını anımsarım.

Çalışkan, yiğit, fedakar, özverili Türkmen kadınlarını…

Kafalarındaki fesin üzerindeki nakışlı poğ’ları, üzerlerinde üçetek bindallı fistanları,
belinde Türk motifleriyle bezeli kalın kuşakları,
kazayağı-kuşayağı… desenli burunlu çorapları ile sanki Orta Asya’dan Anadolu’ya dün göçmüşcesine,
geleneksel giysilerini hiç değiştirmemiş Türkmen kadınlarını…

Bunların içinde Dedemin annesi Havana (Havva Ana) benim için özeldi.
Sanki Fakir Baykurt’un ‘Yılanların Öcü’nün Irazca’sı…

1950’lerin sonlarında İzmir’e geldiğinde, yöresel giysisiyle Basmane’den Çankaya’ya;
Mezarlıkbaşı’ndan Konak’a tüm şehri dimdik yürüyerek dolaşır, insanlar kendisine saygıyla selam verirlerdi…

Mengen’de yazları daha da yukarılara yaylaya çıkardık.
Belindeki kuşağa iki kamayı çapraz sokar, beni de yanına katarak, dağların arasından kilometrelerce yürütüp,
Gerede yakınlarındaki Şahnalar köyüne, Aşık Dertli’nin mezarına ziyarete götürürdü.

Aşık Dertli’nin yöre Türkmenleri için niçin bu kadar önemli olduğunu,
dizeleriyle tanıştığımda anladım.

Aşık Dertli Alevi-Bektaşi inancını dizelere döküyordu:

“Telli sazdır bunun adı
 Ne ayet dinler ne kadı
 Bunu çalan anlar kendi
 Şeytan bunun neresinde?

 Abdest alsan aldın demez
 Namaz kılsan kıldın demez
 Kadı gibi haram yemez
 Şeytan bunun neresinde…”

Yol göstericisi Yunus Emre’ydi:

“Kavgaya nefrete karşı
 Yunus sevgi barış diyor…”

“Bıktım şu sofunun   
 ibadetinden
 Geçtim o tekkenin kerametinden
Usandım mürşidin icazetinden 
Çile-i felekten bezdim 
usandım…”

“Tek başıma kalsam şaha   
  sultana kul olmam
 Viran olası hanede evlad-ü 
 ıyal var…”

1845 ya da 1846 yılında ölen Aşık Dertli, şaha-sultana minnet etmek istemez ama neylesin ki yıkılası hanesinde çoluk çocuğu vardır…

Oysa, kendisinden 3 asır önce o topraklarda yaşadığı rivayet edilen, Bolu meydanında şaha kalkmış atının üzerinde elindeki sazla bizi selamlayan yiğitliğin, özgürlüğün sembolü Köroğlu zalim Bolu beyine karşı duruyor; zalimin zulmüne karşı dağları kendine mesken ediniyordu…

1991 başında bu kez yiğit maden işçileri bir direniş destanı yazıyor, azgın sömürü ve iş cinayetlerine karşı baş kaldırıyor, Ankara’dan Büyük Madenci Yürüyüşü’nü başlatarak, Bolu-Mengen üzerinden Zonguldak’a yürüyorlardı…

Direnişin simgesi Köroğlu heykelinin karşısında ben de,yiğit maden işçilerini ve baskı-zulüm ve sömürüye karşı İş-Ekmek-Özgürlük ve Demokrasi mücadelesi veren emekçileri selamladım…

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Şadan Gökovalı
Şadan Gökovalı
Bergama Aydınlığı
01 Ağustos 2019
Muammer Toprakçı
Muammer Toprakçı
Puşide-i Siyah (Siyah Örtü)
30 Ağustos 2023
Yorumlar (0)
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Hala bi lira! - Murat Solmaz
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 34 93
2. Fenerbahçe 34 89
3. Trabzonspor 34 58
4. Başakşehir 34 52
5. Beşiktaş 34 51
6. Kasımpasa 34 49
7. Rizespor 34 49
8. Alanyaspor 34 48
9. Sivasspor 34 48
10. Antalyaspor 34 45
11. A.Demirspor 34 41
12. Kayserispor 34 40
13. Samsunspor 34 39
14. Ankaragücü 34 38
15. Karagümrük 34 36
16. Konyaspor 34 36
17. Gaziantep FK 34 34
18. Hatayspor 34 33
19. Pendikspor 34 30
20. İstanbulspor 34 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 32 72
2. Göztepe 32 66
3. Sakaryaspor 32 57
4. Kocaelispor 32 55
5. Ahlatçı Çorum FK 32 55
6. Bodrumspor 32 53
7. Boluspor 32 50
8. Bandırmaspor 32 47
9. Gençlerbirliği 32 47
10. Erzurumspor 32 44
11. Keçiörengücü 32 39
12. Manisa FK 32 37
13. Ümraniye 32 37
14. Şanlıurfaspor 32 34
15. Tuzlaspor 32 34
16. Adanaspor 32 33
17. Altay 32 15
18. Giresunspor 32 7
Takımlar O P
1. Arsenal 35 80
2. M.City 34 79
3. Liverpool 35 75
4. Aston Villa 35 67
5. Tottenham 34 60
6. M. United 34 54
7. Newcastle 34 53
8. Chelsea 34 51
9. West Ham United 35 49
10. Bournemouth 35 48
11. Wolves 35 46
12. Brighton 34 44
13. Fulham 35 43
14. Crystal Palace 35 40
15. Everton 35 36
16. Brentford 35 35
17. Nottingham Forest 35 26
18. Luton Town 35 25
19. Burnley 35 24
20. Sheffield United 35 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 33 84
2. Barcelona 33 73
3. Girona 33 71
4. Atletico Madrid 33 64
5. Athletic Bilbao 33 58
6. Real Sociedad 33 51
7. Real Betis 33 49
8. Valencia 33 47
9. Villarreal 33 45
10. Getafe 33 43
11. Osasuna 33 39
12. Deportivo Alaves 33 38
13. Sevilla 33 38
14. Las Palmas 33 37
15. Rayo Vallecano 33 34
16. Mallorca 33 32
17. Celta Vigo 33 31
18. Cadiz 33 26
19. Granada 33 21
20. Almeria 33 14

Gelişmelerden Haberdar Olun

@