15.06.2021, 14:23

Atilla İlhan bugün doğdu!

Okan Yüksel

Okan Yüksel

An gelir Attilâ İlhân ölür diye bitse de şiiri, ölüme inat her dizesinde nefes alan şiir işçisi, ışıltısını kaybetmemiş eserleriyle bir cevher, Türk şiirinin mihenk taşlarından biridir Attilâ İlhân.

Yüreği memleket için çarpan bir derya deniz, fikirlerinin aydınlığında, kalemiyle karanlığa direnen, fikir adamıdır Attilâ İlhân.

****

"Bin başlı on bin ayaklı sanki bir devdiler / grev oylamasında hep bir ağızdan grev dediler diye haykıran emek savaşçısı, “Laiklik, şeriatın siyasi iktidar olmasına, devleti ele geçirmesine, tahakkümüne direnmek anlamına gelir” diyen dirençli bir gazetecidir Attila İlhan.

****

Vatandır, millettir, partizandır, Gazi'nin emrinde kuvvacı bir militan, insanlarına aşık sevda adamıdır Attilâ İlhân.

Şairdir, yazardır, gazetecidir

Şiirdir, aşktır, yalnızlıktır

Unutulmaz izler bırakmış bir kaptandır Attila İlhan...

****

“Başlangıçta daima şairler vardı” der, 

"Duvar’'ın sunu yazısını sonlandırırken Attilâ İlhân;

“Başlangıçta daima şairler olacak.”

“Duvardaki şiirler belki harbi etiyle kemiğiyle yaşamamış ama gazete, radyo ve sinema yoluyla bir yandan; fırında kaybolan ekmek, seferber edilmiş ordu, pasif korunma ve karartmalar yoluyla öbür yandan; onun sertliğini ve hainliğini ‘etinde duymuş’ bir harb delikanlısının şiirleri.”

****

Attilâ İlhân’ı Attilâ İlhân yapan kitap "Duvar" için de Nâzım Hikmet şöyle der; 

“Duvar beni çok sevindirdi. Attilâ İlhân gayet soylu, özlü şair, pek beğendim. Aşk olsun delikanlıya!”

****

Şiir dışında roman, deneme, anı, eleştiri, çeviri ve senaryo alanlarında ülkemizin en önde gelen isimlerinden Attilâ İlhân kendi söyleyişiyle “Türk şiirine gökten zembille indi.”

****

“Kaman civarında bahar gelince / yıkılır ovadan abdal çadırları” dizeleri ile başlayan; 

“Aynı akşam doğurmuş karısı Döne / mavi gözlü bir çocuk sarışın / bir avuç toprak sarmışlar altına / ve Kemal koymuşlar adını” dizeleri ile sona eren "Cebbar Oğlu Mehemmed" şiiri Attilâ İlhân’ı daha 21 yaşında Türkiye şiir gündemine oturtmuştur. Hem de Cahit Sıtkı Tarancıların, Fazıl Hüsnü Dağlarcaların arasında CHP 1946 şiir yarışmasında ikinci olarak.

****

Divan ve halk şiirimizden beslenen şiirini, Avrupa sanatıyla bütünleştirme yolunu açan Attilâ İlhân’a göre, 

“şairin bir kere sağlam bir tarih görüşü olacak. Yanı sıra sağlam bir destan anlayışı olacak.

Daha sağlam bir estetik yapısı olacak.

Bunlara sahip olmak da yetmez. Ayrıca yeni ve güzel olacak. Yaratıcı olacak. Yani kendi görüşleri içinde değişik (orijinal) düzenler kurabilecek.

Ancak bunların sonucunda çıkarsa, ortaya bir ‘şaheser’ çıkar. Çıkarsa diyoruz, ihtiyatımıza sebep, eserlerin pek çok olmasına mukabil, şaheserlerin pek kıt olması, binde bir denecek derecede az yaratılabilmesidir.”

****

'Gece Buluşması'ndaki bu dizeler, bu şaheserler arasında yer alır mı, Türk okuyucusu kararını verecektir.

“Yüzünü ıslatmadan ağlayabilir misin / Yarı geceden sonra telefon ettin mi hiç / Karanlık adamlar hüviyetini sordu mu / Ben senin olmadığını arıyorum / Belki gelmem, gelemem beş dakika bekle git”

****

Kitaba adını veren “Ben Sana Mecburum” şiiri, bütünüyle olmasa bile, ilk beş dizesiyle dillerden düşmez:

“Ben sana mecburum bilemezsin / adını mıh gibi aklımda tutuyorum / büyüdükçe büyüyor gözlerin / ben sana mecburum bilemezsin / içimi seninle ısıtıyorum”

****

“... yaratma ve bileşim yetisi olan şairler için, etkiler daima faydalıdır.” diyen Attilâ İlhan şu dizeleri ile insanı yüreğinin ta orta yerinden patlatırcasına etkiler:

“boynuna o yeşil fuları sarma çocuk / gece trenlerine binme

/ kaybolursun / sokaklarda mızıka çalma çocuk / vurulursun”.

****

“Sen Beyaz Bir Kadınsın” şiiri insan ögesi içinde bir başka

güzelliğin ‘şairane’ anlatımıdır. Toplumsal gerçekçi Türk şiirinin öncülüğünü, yıllar boyu tek

başına sırtlanan Attila İlhan’ın, değil tüm yapıtları, bir tek şiiri için bile başlı başına bir yazı yazılması gerekir.

****

Çok yönlü sanatçılığının yanı sıra şiirlerinin her birinde ayrı bir haz ve güzellikler sunan Attilâ İlhân’ındır şu dizeler:

“Ne kadınlar sevdim zaten yoktular / Yağmur giyerlerdi son baharla bir / bıraksam korkudan gözleri sislenir / Ne kadınlar sevdim zaten yoktular / Böyle bir sevmek görülmemiştir.”

****

Bugün 

15 Haziran 2021.

Attilâ İlhân, 

96 yıl önce -bugün- doğdu. 

Yapraklara dallara

Yeşillere allara

Nice nice yıllara Kaptan.

Nice nice yıllara...

Yazarın Önceki Makalesi Yazarın Sonraki Makalesi
Şadan Gökovalı
Şadan Gökovalı
Bergama Aydınlığı
01 Ağustos 2019
Avram Ventura
Avram Ventura
Komşuluk
27 Nisan 2022
Yorumlar (0)
17
parçalı bulutlu
banner17
Günün Karikatürü Tümü
Hala bi lira! - Murat Solmaz
Günün Anketi Tümü
Bergama İl Olmalı mı?
Bergama İl Olmalı mı?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 32 87
2. Fenerbahçe 32 85
3. Trabzonspor 32 52
4. Beşiktaş 32 48
5. Rizespor 32 48
6. Başakşehir 32 46
7. Kasımpasa 32 46
8. Sivasspor 32 44
9. Antalyaspor 32 42
10. Alanyaspor 32 42
11. A.Demirspor 32 40
12. Samsunspor 32 38
13. Ankaragücü 32 37
14. Kayserispor 32 37
15. Konyaspor 32 36
16. Hatayspor 32 33
17. Gaziantep FK 32 31
18. Karagümrük 32 30
19. Pendikspor 32 30
20. İstanbulspor 32 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 30 68
2. Göztepe 30 60
3. Kocaelispor 30 52
4. Ahlatçı Çorum FK 30 52
5. Sakaryaspor 30 51
6. Bodrumspor 30 49
7. Boluspor 30 46
8. Bandırmaspor 30 46
9. Gençlerbirliği 30 44
10. Erzurumspor 30 41
11. Keçiörengücü 30 36
12. Şanlıurfaspor 30 34
13. Ümraniye 30 34
14. Manisa FK 30 33
15. Tuzlaspor 30 32
16. Adanaspor 30 32
17. Altay 30 15
18. Giresunspor 30 7
Takımlar O P
1. M.City 32 73
2. Arsenal 32 71
3. Liverpool 32 71
4. Aston Villa 33 63
5. Tottenham 32 60
6. Newcastle 32 50
7. M. United 32 50
8. West Ham United 33 48
9. Chelsea 31 47
10. Brighton 32 44
11. Wolves 32 43
12. Fulham 33 42
13. Bournemouth 32 42
14. Crystal Palace 32 33
15. Brentford 33 32
16. Everton 32 27
17. Nottingham Forest 33 26
18. Luton Town 33 25
19. Burnley 33 20
20. Sheffield United 32 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 31 78
2. Barcelona 31 70
3. Girona 31 65
4. Atletico Madrid 31 61
5. Athletic Bilbao 31 57
6. Real Sociedad 31 50
7. Valencia 31 47
8. Real Betis 31 45
9. Villarreal 31 39
10. Getafe 31 39
11. Osasuna 31 39
12. Las Palmas 31 37
13. Sevilla 31 34
14. Deportivo Alaves 31 32
15. Mallorca 31 31
16. Rayo Vallecano 31 31
17. Celta Vigo 31 28
18. Cadiz 31 25
19. Granada 31 17
20. Almeria 31 14

Gelişmelerden Haberdar Olun

@