Kemal Nehrozoğlu’ndan Öğrendiklerim ‘İki Ayrıntı’

Yıllar sonra anayasa kitapçığı fırlatma olayının doğrusunu 7 Ocak / Cuma günü Manisa’da Sayın Kemal Nehrozoğlu’ndan öğreneceğimi nereden bilebilirdim ki…

Nereden bilebilirdim ki herkesin 'devlet adamı' olarak değerlendirdiği eskinin İzmir valisi, sonrasında da Çankaya Köşkü’nde Genel Sekreterlik yapacak olan Kemal Nehrozoğlu ile o gün rüya gibi bir gün geçireceğimi…

Hafta boyu güneşli olan güzel İzmir, 7 Ocak gününe yağmurla başlamıştı. Anne-baba dostu, öğretmen arkadaşı, benim de kitap ve kütüphane sevdalısı olduğumu hatta makale yarışmalarından ödüller aldığımı bilen, kendime örnek aldığım Recai Hocam; 2000-2007 arasında A. Necdet Sezer’in genel sekreterliğini yapan Kemal Nehrozoğlu valimizi havalimanından alıp Manisa’ya götürme görevini bana vermişti. Sorunsuz bir şekilde kendisini alıp yola çıktığımızda kısa sürede ufkumun bu kadar genişleyeceğini öngörememiştim.

İzmir’de neden ev almadığını sorduğumda; etik olarak görev yaptığı hiçbir ilde özel mülk edinmediği yanıtı ile yaşadığım şaşkınlığı unutmam olası değil.

Urfa’daki ilkokul yıllarını öğrenmemden sonra, Prof. Dr. Coşkun Özdemir’in annesi Karşıyakalı Lamia öğretmenden söz etmemiz sonrasında gözleri dolmuştu.

Manisa’ya ulaştığımızda bizleri yol boyunca hakkında konuştuğumuz Recai hocam, halkın sürekli sevgi gösterisi ile selamladığı CHP Manisa İl Başkanı Semih Balaban, Şehzadeler İlçe Başkanı Hakan Gürtunca ve kalabalık partili grubu karşılamıştı.

Semih Balaban başkanımızın başta valimiz Kemal Nehrozoğlu, emekli vali yardımcımız Fahir Işıksız, Recai Hocam ve tüm katılımcıları tek tek onure ederek takdim edişi ile başlayan konuşmalar duygu yüklü bir hal almıştı. Kütüphanelerle ilgili olarak her zaman Recai hocama destek olan, arı Türkçesiyle bizleri doğru düşünmeye sevk eden Fahir Işıksız büyüğümüzden sonra Recai hocam yine tevazuyu elden bırakmamış, Semih Balaban’ın iş bitirici hızına önemle vurgu yapmıştı.

Ve söz sırası artık valimizdeydi.

Öncelikle, o güne kadar sadece kendisinin ve eşinin bildiği, Konya’da vali yardımcısıyken alt komşusunun radyodan duyup heyecanla evlerine koşarak yanlışlıkla Muğla yerine kendisini Manisa valisi ilan edişi ile bir gecelik Manisa valisi oluşunu esprili bir dille bizlerle paylaştı.

Cumhurbaşkanlığı heyeti ile yapılan ilk yurtdışı gezisinde katılımcılardan birinin Nehrozoğlu’na serzenişte bulunarak; “eskiden bu tür gezilerde bizlere içinde bir miktar dolar olan zarflar dağıtılırdı şimdi ise dağıtılmıyor” çıkışına verdiği; “inanın benim maaşım ancak ailemin ihtiyaçlarını karşılayabiliyor bir şey dağıtamam ancak kastettiğiniz başbakanlık örtülü ödeneğinden ihtiyaç kadar alınıp gerisi iade edilen içinde tüyü bitmemiş yetimin de hakkının olduğu para ise bu asla söz konusu olamaz” yanıtı o günlerde devletimizin ne kadar emin ellerde olduğunu bizlere bir kez daha hatırlatıyordu.

80’li yaşlarının başında olan Sayın Nehrozoğlu’nun Türkiye’de kitap okuma oranları ile ilgili aynı zamanda diğer ülkelerle de karşılaştırarak noktasına virgülüne verdiği istatistik sonuçları, hepimizin hafızasını kıskandırır cinstendi. 10. Cumhurbaşkanımız, çok değerli hukukçu, 14. Anayasa mahkemesi başkanı Ahmet Necdet Sezer’den bahsederken ise gözleri parlıyor, saygı ve minneti kullandığı sözcüklerine yansıyordu. Sezer’in 57. Hükümet döneminde Bülent Ecevit’e her zaman saygı gösterdiğini, hiç kırmadığını, örneğin sağlık durumunun kötüleştiği zamanlarda ziyarete geldiğinde fazla yürüyüp yorulmaması için giriş kapısına yakın bir yere oturma düzeni kurdurup orada misafir ettiğini…

Aslında o gün sadece bir kütüphane açılmıyor adeta hafızalarımız bu kez doğru bilgilerle tazeleniyordu. Bellek tazelemesi dedikleri…

Tabii söz dönüp dolaşıp 19 Şubat 2001 tarihli MGK toplantısındaki anayasa kitapçığı fırlatma olayına da geldi. Valimiz gayet net bir şekilde o günlerde zaten ekonomik kriz yaşayan ülkemizde toplantı sırasında bir ara başbakan yardımcısı Hüsamettin Özkan’ın Cumhurbaşkanı Sezer’e dönerek, "İyi de siz bizlere sürekli anayasayı okuyup duruyorsunuz!" diyerek çıkışınca Sayın Sezer de "Buyrun siz de okuyun!" diyerek Özkan’ın önüne doğru elindeki anayasa kitapçığını uzatıyor.

O günlerde sanırım hastalığının da etkisiyle olayın herhangi bir yerinde olmadığı halde Ecevit, alınganlık gösterip "Bu şartlarda artık burada duramayız" diyerek salonu terk edip o talihsiz açıklamayı yaparak ekonomik krizin faturasının Sezer’e çıkarılması algısına neden oluyordu.

Tadına doyulmaz konuşmaların ardından CHP Manisa İl binası içinde bulunan Kemal Nehrozoğlu/Rasime Şeyhoğlu Kütüphanesi’nin kurdelası katılımcılar eşliğinde kesildi.

Partililerin Sokrates, Heraklit, Descartes, Nazım Hikmet, Sebahattin Ali, Orhan Kemal gibi çok sayıda feylesof, şair ve yazarla eşsiz vakitler geçirip nitelikli tartışmalarla vakit geçirecekleri günlerin arifesiydi o gün. Ya da bana öyle geldi.

Bu arada Sayın Nehrozoğlu’nun zorla kendisinden alıp taşıdığım çantasında bulunan kendi kütüphanesine kayıtlı Erdal İnönü’nün ıslak imzalı iki kitabı da kütüphaneye armağan etmesi ayrı bir incelikti.

Kurdela kesiminin sonunda ise Recai Hoca’nın telefonundan önceki yılların destansı Anayasa mahkemesi Başkanı ve Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkanı, Sayın Yekta Güngör Özden’in hepimizi mutlu eden sesi duyuldu.

Su gibi akıp giden konuşmasıyla kütüphanenin Manisalılara hayırlı olmasını diledi.

Şehzadeler ilçe başkanı Hakan Bey’in daveti üzerine il başkanı ve ilçe başkanlarıyla birlikte katılımcılar olarak kahve içtikten sonra Kemal Bey, Fahir Bey ve Recai hocamla birlikte Karşıyaka Latife Hanım Köşkü Anı Evi bahçesinde bulunan Mehmet Atilla Kitaplığı’na doğru yola koyulduk. Yol boyunca keyifle dinlediğim sohbete ara ara telefon görüşmeleri de karışıyordu. Örneğin organizasyona kovit belası ile katılamamanın üzüntüsünü yaşayan Öcal Uluç’un güzel temennileri bizleri mutlu ediyordu.

Latife Hanım Köşkü Anı Evi bahçesinde bulunan kitaplıkta bizleri Aliağa Belediyesi’nin efsane başkanı Hakkı Ülkü ve şair Hüseyin Yurttaş karşılıyor ardından da ekibe önceki İzmir Vali Yardımcısı Ardahan Totuk, Salihlililer Derneği Başkanı Cengiz Ülkü, Şair- Yazar Hidayet Karakuş ile gün boyu bizlerle birlikte olan emekli Albay / Alaşehir Köy İlkokullarına 23 kütüphane kuran kitap kurdu Hasan Zeki Sungur ve Radyo Ege’den Gökmen Küçüktaşdemir katılıyordu.

Saat:18.00’e yaklaştığında,12.35’te başlayan/ yıllar sonra karşılaştığım akrabalarımı görmüşçesine duygu ve bilgi yüklü eşsiz deneyimlerle dolu bir günün sonuna geliyordum.

7 Ocak 2022 / Cuma günü 'Kemal Nehrozoğlu – Rasime Şeyhoğlu' adıyla 51. kütüphane hayata geçirilmişti. Recai Şeyhoğlu’nun çabaları malum…

O gün orada olan ya da telefonla desteğini ileten çok değerli ekip, Recai öğretmenimizin "KÖYLERDE RÖNESANS" olarak adlandırdığı bu aydınlanma- aydınlatma hareketini ve annesini anarak harikulade bir vefa örneği sergilediler.

Sanırım, bu çabalar bugün artık kurumsallaşma aşamasına geldi. Kemal Nehrozoğlu’nun satır aralarındaki sözlerinde bunun işaretleri vardı gibime geldi.

Evet… Bu çabalar artık Recai Şeyhoğlu’nun üzerinden alınıp kurumsallaşmalı, derneğe/ vâkıfa dönüşmeli… Bölgesellikten ulusallığa doğru evrilmeli… Her ne kadar Karaman, Tokat, Bolu, Antakya ve Muğla’da, hatta Belçika’da açılan kütüphaneler varsa da yeterince Anadolu’ya açıldığını söylemek zor.

Zira; Kütahya, Çorum, Sivas, Bitlis, Hakkari gibi iller ve öğrenciler/ gençler kitap ve kütüphane bekliyor.

Mehmet Atilla Kitaplığı’nda bu konuda düşünce birliğine varılmış gibi geldi bana.

Buna en çok sevinenin kim olduğunu bilmem söylememe gerek var mı?

Gün içerisinde Sayın Valim Kemal Bey bana, anne ve babamın yıllar önce olaylı- hızlı bir dönemin ardından koymuş olduğu ismime atıfta bulunarak; “çağdaş bir güneş doğacak mı?” diye sormuştu ya… İşte bu sorunun yanıtı o gün orada bulunan çok değerli idealist insanların emeğinde saklıydı.