ABD’nin karanlık yüzü, tarihsel olarak yeni ortaya çıkmaya falan başlamadı; köleliğin ABD’de diğer ülkelerin genelinden çok sonra ortadan kalkması, ırkçılık, atom bombaları, Vietnam ve Irak savaşları, McCarthy’cilik, Hollywood kara listeleri, Watergate skandalları… Tüm bunlara rağmen, Trump sağ olsun, yıllardır yapamadığımızı yaptı ve bu karanlık yüzü görmemek adına direnen ABD demokrasisi ve liberalizmi sempatizanlarının bu direnişini, son iki, üç ayda tamamen yerle bir etti.
Özellikle meclis baskınından sonra, televizyonu olan herkes şu kj’yi, ille bir kanalın akşam programında gördü; "Demokrasinin beşiği Amerika’da neler oluyor?" Sahiden Amerika, bu olaylardan önce demokrasinin en iyi uygulandığı yerlerden biri miydi? International Consortium of Investigative Journalist (Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu) böyle düşünmüyor gibi görünüyor. Bu kuruluş, "off-shore yatırım" denen karanlık çukurun ne seviyelere ulaştığını gösteren, Panama ve Cennet Belgeleri’ni yayınlayarak bugünkü ününe ulaştı.
Konsorsiyum, 19 Ocak’ta Amerika’daki anonim şirketlerle ilgili yeni çıkan yasaya dair bir inceleme metni yayınladı. Uzun bir başlığı var metnin. Türkçesi; "ABD’deki Kara Para Aklamayla Mücadele Reformundan Sonra İzlenecek Yedi Yol"
"Washington milletvekilleri yeni yılda, dünyanın her köşesinden suçluların kara paralarını saklamaları için Dünya’nın en kullanışlı yerlerden bazıları olan ABD'deki isimsiz paravan şirketleri büyük ölçüde yasakladılar." diye söze giriyor konsorsiyum. "Yeni yasa, ilk kez ABD'deki milyonlarca anonim şirketin, finans kuruluşlarındaki kanun uygulayıcılar tarafından denetlenebilmeleri için, gerçek sahiplerinin isimlerini federal hükümete bildirmesini gerektirecek. Kurumsal Şeffaflık Yasası olarak bilinen yasa, Kongre'nin yasanın yediği vetoyu geçersiz kılması ile büyük bir ulusal savunma finansmanı tasarısına eklendi."
Bu sözlerden anlıyoruz ki, konsorsiyumun "uyuşturucu kartelleri, oligarklar, despotlar ve küresel sermayedarların kara paralarını saklamak ve vergi kaçakçılığı yapmak için kullandıkları harika fırsatlar" olarak tanımladığı bu şirketleri denetleme altına almak adına önerilen reform, daha önce veto yemiş. Peki, kimin tarafından? Elbette milli müttefikimiz Trump (2).
Fakat uzmanlar, bu tasarının pek çok yerde yetersiz kaldığını düşünüyor. Peki, nedir bu reformun yetersiz kaldığı yedi alan?
Uzmanlar, yasanın bu oluşumlardan bazıları için geçerli olmadığını söylüyor. 2020 Federal Araştırma Bürosu bültenine göre "tehdit aktörleri" … büyük olasılıkla (muafiyet sağlanan) fonları para aklamak için kullanıyor. … Yeni yasa, yıllık geliri 5 milyon dolardan fazla olan, 20'den fazla çalışanı ve ABD'de fiziksel bir ofisi olan herhangi bir firmayı muaf tutmaktadır.
Tröstler, nesilsel zenginliği devretmek ve bazen de vergilerden kaçınmak, parayı saklamak ve aklamak için tercih edilen bir araçtır. Bunlar karanlık yasal yaratıklardır: çoğunlukla, sahip oldukları servetin nasıl tahsis edileceğini belirleyen bir sözleşmeden oluşurlar. Uzmanlar, dağıtımlar yapılmadan önce bir tröstün servetine teknik olarak kimin sahip olduğunu belirlemenin zor olabileceğini söylüyor. Şirketlerin aksine, tröstler genellikle herhangi bir hükümete kaydolmaz.
Yeni yasa, belirli türdeki hayırsever ve yarı hayır amaçlı tröstleri açıkça muaf tutmaktadır. … Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün Amerika Birleşik Devletleri ofisinin yöneticisi Gary Kalman, "Bu benim için en büyük endişe kaynağıdır" dedi ve tröstlerin zaten ABD'nin en büyük kara para aklama güvenlik açıklarından biri olduğuna inandığını ekledi.
Yasanın oluşturduğu yeni "güvenli, kamuya açık olmayan veri tabanında" yer alan mülkiyet bilgilerine yalnızca hükümet ve finans kurumu yetkililerinin bir alt kümesi erişebilecektir. Kara parayı izlemeye çalışan araştırmacılar, gazeteciler ve diğerleri dışarıda kalacak. …
Yeni yasa, birçok federal ajanın sahiplik veri tabanına nispeten kolay erişimini sağlamasına rağmen, eyalet ve yerel kolluk kuvvetlerinin, her erişmek istediklerinde bir mahkeme çalışanından izin alması gerektiğini şart koşuyor. Guidehouse Danışmanlık Firması Küresel Yasama ve Düzenleyici Risk Direktörü Alma Angotti, "Bu aşırı görünüyor ve kanun yaptırımını caydıracak" dedi.
Kısacası zaten çok küçük bir azınlık olan sermaye sınıfının tamamının ortak çıkarlarından, en zenginlerine, iyice küçültülmüş bir kısmına daha fazla pay tanınacak. Küresel sermaye, Küresel Riskler raporlarında, "Millionaires Against Pitchforks" mektubunda ve kendilerine ait basın organlarında sürekli neyi tekrar edip duruyordu? Güya onlara göre milyarderler, kendi istekleriyle, halkın ortalamasına göre çok daha fazla vergi yükü üstlenmeliydiler.
İçlerinde en samimi görünenler, Bill Gates ve Warren Buffett’tı. Bu ikili, The Giving Pledge adında, sermayedarların sermayelerini alt sınıflarla paylaşmasını amaçlayan bir kuruluşa öncülük etti. Gates, 2015’te iklim değişikliğinin ilacının belli oranda sosyalist politikalar uygulanması olduğunu söylemişti (3). Kapitalizmi pek çok kez, bir sermayedar için mümkün olduğunca acımasızca eleştirdi (4). Bu ikili de diğer pek çok sermayedar gibi, kapitalizmin sorunlarının çözümünü sermayedarların vergi yükünü arttırmakta görüyordu (5).
Konsorsiyumun araştırması, sermayedarların ılımlı söylemlerinin yalnızca lafla sınırlı olduğuna işaret ediyor. Pratikteki bu fanatiklik devam ederken, bu laf salatasının amacı nedir?
E. H. Carr şöyle diyor; "Görmüş olduğumuz gibi tarihçi, genelleme yapmak zorundadır. Bunu yaparken de özgül öngörüler olmamakla birlikte, gelecekteki eylemler için hem geçerli, hem de yararlı genel yol göstericilik kuralları verir (6)"
Yüzyılın en büyük tarihçilerinden birinin sözünü dinleyelim ve bir tarihsel genelleme yapalım; laf ve icraat arasındaki çelişki, egemen sınıf içinde en egemen olanların, egemenlik alanını daha da gelişme çabaları, bu sınıfın kendi sonunu gördüğünün ve hayatını biraz daha uzatmaya çalıştığının delilidir.
----------------------------------------------------------------
1. https://www.icij.org/investigations/fincen-files/seven-things-to-watch-after-historic-anti-money-laundering-overhaul-in-the-us/
2. https://www.icij.org/investigations/paradise-papers/advocates-celebrate-major-us-anti-money-laundering-victory/
3. https://odatv4.com/care-sosyalizm-3110151200.html
4. https://sardunyalar.com/2018/07/29/bill-gates-ve-sosyalizm/
5. https://paratic.com/abdli-milyarderler-kapitalizm-iyilestirme-cagrisi-vergileri-yukseltmekle-baslayin/
6. E. H. Carr/Tarih Nedir?/İletişim Yayınları, 22. Baskı, sayfa;125