Vatandaşlar Olarak Haklarımızı Bilmek ve Korumak Üzerine Önemli Bir Örnek ve Ders
Öncelikle doğumlarımızdan başlayarak, aile içindeki yaşam zamanlarının bize kazandırdıkları, doğru, yanlış öğrendiklerimiz, alıştıklarımız, alıştırıldıklarımız, daha sonra da aldığımız eğitim, okuduklarımız ve yaşadığımız çevrede edindiğimiz özellikler, kişilik oluşumlarımıza önemli katkılar yapar. Ve bizler “Ben” oluruz.
Toplumsal yaşamın gündelik parçaları durumuna geldiğimizde, yani yaşamın her yanında bulunmaya, yer almaya, etkilemeye, etkilenmeye başladığımızda, ülkenin gelişmişlik düzeyinin yansıttığı ve büyük çoğunluğun kısmen de olsa sahip olduğu, kişilik özelliklerinden de yanlar taşırız.
Zaman zaman haklı, haksız sinirlenmek, gereksiz sonuca götürmeyen tutumlar ve anlamsız didişmeler ya da polis ve benzeri kimi güçler ve otoriteler karşısında, ya temelsiz itiraz ya da sorgulamasız korku ve teslimiyet.
Tabi ki bu duruma, kurumlara ve görevlilere yansıyan, ülkenin demokratik gelişkinlik düzeyinin de, önemli bir payı olduğunu atlamamak gerekiyor.
Kendi açımdan baktığımda, üniversiteyi bitirdim. Okurum. Öğrenmeye olan merak ve isteğim az değildir. Ama ilk kişilik özelliklerimi çocukluğumun geçtiği İzmir-Yeşildere de kazandım. Nerdeyse her gün kavgalı, gürültülü geçen zamanlar. O yaşantının yarattığı özelliklerden tümüyle kurtulmanın olanaklı olduğunu düşünmüyorum.
Tüm bunları hatırlamama, Hatay Baro Başkanı Ekrem Dönmez’in geçenlerde Hatay’ın bir ilçesinde ailesi ile birlikte oturduğu, yemek yedikleri bir restoranda karşılaştığı olay neden oldu. Polisin sert, rahatsız edici ve yasa dışı tutumuna karşı, Ekrem Dönmez’in, yasal ve meşru olmayan bu haksızlığa karşı duruşu, önemli bir davranış örneği idi.
Bunca antidemokratik dayatmaların alışkanlık durumuna getirildiği ülkemizde, bu örnek davranışa yüksek değer biçtim. Ve bu nedenle de, bu örnekliği paylaşmak istedim.
Ekrem Dönmez olaya ilişkin olarak yaşadıklarını, Duvardan, sohbet ettiği, gazeteci Burcu Özkaya Günaydın’a anlatmış. “Özellikle bana gelmedi. Rutin kontroldü. Ben de baro başkanı olduğumu söylemedim, çünkü orada ailesiyle birlikte oturan, sıradan bir vatandaştım. Ben normal yol kontrollerinde de nedenini öğrenmeden kimlik göstermem. Kapalı bir mekânda, kaçma riski olmayan bir mekânda, polis kimlik kontrolü yapıyorsa, nedenini söylemek zorunda. Bu ülkede polis kıyafeti giyip, insan kaçırıldı. Vatandaşın polise hem kimlik sorma, hem de arama nedenini öğrenme hakkı var. Ben sade bir vatandaş olarak bu hakkımı kullanmak istedim”
“İdari ve yargısal olarak ciddi sorunlar var, bunlar değişmeli. Hukuk devleti miyiz yoksa polis devleti mi? Ben polise avukat ve baro başkanı olduğumu söyleseydim, bu sorun yaşanmayacaktı. Fakat o baskıcı hale getirilip, keyfi şekilde artırılan polis yetkisinin bir vatandaşın özgürlüğünü gölgelediği yerde, hak aramaya kalktığınızda şiddetle karşılaşırsınız. Benim yaşadığım da buna örnekti” diye konuştu.
Ekrem Dönmez çok önemli bir örnek yaşayarak, doğru, öğretici ve cesur bir duruş sergilemiştir. Umalım ki herkes, tüm taraflar ders alsın.