İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun göreve geldiğinde su da indirimi tartışmalara sebep olmuş, nihayetinde indirim gerçekleşmişti. Dikili örneğine benzetilen uygulama vatandaşın bütçesine katkı sağlıyor.
İndirim gerçekleşirken, İBB Meclisi'nde yeni bir düzenleme gelmiş İstanbullular için ücretsiz "İnsani Su Hakkı" oranı belirlenmişti. Konutlarda tüketilen kişi başı her 2,5 metreküp suyun 0.5 metreküpü (500 litre) "İnsani Su Hakkı" kapsamında İstanbullulara ücretsiz olarak verileceği açıklanmıştı.
Dikili'nin eski Belediye Başkanı CHP'li Osman Özgüven bu uygulamayı hayata geçirdiği için o dönem kamu zararı yarattığı iddiası ile yargılanmış ve beraat etmişti.
SU İNDİRİMİ NE ANLAMA GELİYOR
Suya konutlarda kademeli olarak yüzde 46'ya varan, işyerlerinde ise yüzde 10 indirim sağlandı. İndirimin dışında yeni bir uygulamaya da geçilerek 500 litrelik su ücretsiz hale getirildi.
Su indirimine ilişkin oya sunulan komisyon raporunda TÜİK verilerine göre İstanbul'da hane halkı büyüklüğünün 3,4 kişi olduğu, İstanbul'da kişi başı aylık ortalama su tüketiminin 2.5 metreküp olduğu dikkate alınarak hanede tüketilen her 2.5 metreküp suyun 0.5 metreküpünün yani 500 litresinin “İnsani Su Hakkı” kapsamında ücretsiz verilmesi de kararlaştırılmıştı.
“İnsani Su Hakkı” konut abonelerinin aylık tüketiminin 30 metreküplük kısmına kadar uygulanıyor. Yani 15 metreküp su kullanan bir ailenin 3 metreküp suyu ücretsiz.
7 kişilik bir ailede her bireyin 500 litre bedava su kullandığı hesaplanırsa bu rakam toplamda 3,5 ton su anlamına geliyor. BM İnsan Hakları Konseyi, 2010 yılında da su hakkını, insan hakkı olarak kabul etmişti.
FATURALARDAKİ DETAY
“İnsani Su Hakkı” uygulamasını abonelerine duyurmak için faturaların alt kısmına “Sayın Abonemiz Kullandığınız suyun ….. litresi İnsani Su Hakkı olarak ücretsiz verilmiştir” ibaresi konuldu.
DİKİLİ'DE UYGULANMIŞTI
Türkiye'de ücretsiz su uygulaması daha önce tartışmalı bir şekilde gündeme gelmişti. İzmir'in Dikili ilçesinde 2004- 2014 döneminde belediye başkanlığı yapan CHP'li Osman Özgüven, halka suyu bedava vermişti. Dikili'de önce 10, ardından 13 tona kadar su kullanımını ücretsiz hale getiren Özgüven, kamuyu zarara uğrattığı iddiası ile yargılanmış ve beraat etmişti.
2014 yılında yapılan yerel seçim sonrası değişen büyükşehir yasası ile birlikte, su tekrar ücretli hale gelmişti.
HALKA HİZMETİN TİCARETİ OLMAZ
Özgüven, suyun temel yaşam hakkı olduğunu, para ile satılmaması gerektiğini belirterek “Yargılandığım davada verilen beraat kararı ile suyun ticarileştirilmesi için çaba sarf edenlere karşı suyun bir hak olduğu, bir meta olmadığı mahkeme kararı ile kanıtlandı. Mahkemenin bu kararı ile suyun kamusal bir hak olduğu ortaya çıktı. Su hakkına sosyal belediyecilik anlayışı ile yaklaşılmalı. Belediyeler ticarethane olmaktan çıkarılmalı. Halka hizmetin ticareti olmaz” demişti.
DİKİLİ'DE NELER OLMUŞTU?
Osman Özgüven, Dikili Belediye Başkanı iken sadece ücretsiz su politikaları ile dikkat çekmiyordu. * Döneminde şehiriçi ulaşımı üretsiz yaptı. * Ayrıca okul servisleri de ücretsizdi. Otobüse binen öğrencileri evlerinin önüne kadar bıraktırdı. * Öğrencilerin okul ihtiyaçları belediye tarafından ücretsiz karşılandı. Öğrencilere burs sağlandı. * Dikili Belediyesi eski Halk Sağlığı Merkezi'nde, sağlık hizmetleri sembolik olarak 1 TL, röntgen 6 TL idi. Parası olmayandan bu ücretler de alınmıyordu. * Belediye'ye ait ambulans ile hastalar İzmir ve Bergama'ya ücretsiz taşınıyordu. * Engelli bireylere ücretsiz dolmuş tahsis edilmişti. * Belediyeye ait ekmek fırınında, ekmek piyasa fiyatının 3'te 1'i kadardı.